Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 37 oppslagsord

rydde

rydda

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt ryðja ‘tømme, reinske’; same opphav som rydje

Tyding og bruk

  1. reinske, få or vegen, fjerne;
    Døme
    • rydde loftet for mus, plassen for folk;
    • rydde i hagen om våren – rake lauv osv.;
    • rydde kvister av treet – hogge, skjere
    • i overført tyding:
      • rydde bort all tvil
  2. gjere ryddig, setje ting på plass, ordne (opp)
    Døme
    • rydde låven;
    • rydde i stova, på hybelen;
    • rydde av bordet
  3. bryte (opp), planere, stelle i stand, dyrke
    Døme
    • rydde veg – brøyte;
    • rydde ny jord;
    • rydde seg ein buplass

Faste uttrykk

  • rydde opp i
    setje ein stoppar for (misbruk eller liknande);
    sanere
  • rydde or vegen
    drepe (nokon)
  • rydde ut
    gjere ende på, tyne
Artikkelside

romstere

romstera

verb

Opphav

frå lågtysk eigenleg ‘arrestere, beslagleggje’

Tyding og bruk

  1. rote, skape uorden
    Døme
    • tjuvane hadde romstert forferdeleg
  2. bråke, halde leven
    Døme
    • ungane romsterte ute i stova
Artikkelside

flog

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt flog; samanheng med fly (10

Tyding og bruk

  1. det å flyge i lufta;
    Døme
    • ein fugl i flog
  2. bratt fjellside;
  3. renning, flyging ute, sverming
    Døme
    • vere, kome i vilt flog;
    • ta floget;
    • ta, leggje til flogs;
    • jage nokon på flog;
    • i (same) floget – i (forbi)farten;
    • få flog på noko;
    • vere ute på flog
  4. rensle, flage i kroppen (til dømes av gikt)
    Døme
    • ryggflog
  5. i dikting, kunst: liv og fart, driv, lyfting;
    Døme
    • det er (poetisk) flog i diktet
  6. Døme
    • uthuset ligg i flog med stova
  7. brett på ski eller mei

Faste uttrykk

  • i eitt flog
    utan stans
Artikkelside

fiffe

fiffa

verb

Tyding og bruk

Døme
  • fiffe seg på håret;
  • fiffe seg opp;
  • fiffe opp stova
Artikkelside

enkel

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘einaste’; samanheng med ein (2

Tyding og bruk

  1. som er av éi eining;
    Døme
    • enkle vindauge;
    • enkel vegg;
    • enkel tråd
  2. samansett av få delar;
    lite innfløkt;
    utan noko ekstra
    Døme
    • enkel reiskap;
    • ein enkel melodi;
    • enkel kost;
    • enkel oppbygnad;
    • ein enkel, men elegant kjole;
    • gjere det enkelt
    • brukt som adverb
      • stova er enkelt møblert
  3. som krev lite;
    Døme
    • ha enkle vanar;
    • leve eit enkelt liv;
    • dei er enkle folk
  4. lett å forstå, gjere eller bruke;
    Døme
    • ei enkel oppgåve;
    • dette er enkelt å svare på
    • brukt som substantiv
      • det er ofte det enklaste som er det beste

Faste uttrykk

Artikkelside

degradere

degradera

verb

Uttale

degradeˊre

Opphav

frå fransk, av latin de- og gradus ‘steg, grad’, jamfør norrønt degradera; jamfør de-

Tyding og bruk

  1. gje lågare posisjon eller status
    Døme
    • stova vart degradert til lager;
    • degradere fotballaget til 4. divisjon
  2. setje ned i militær grad;
    ta frå rang
    Døme
    • degradere offiserar
Artikkelside

bestestove, bestestue

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

den staslegaste stova i huset;
stasstove, storstove
Artikkelside
Side 4 av 4