Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 99 oppslagsord

havre

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hafri, truleg av hafr ‘bukk’

Tyding og bruk

  1. gras- og kornslag med hengande småaks i open topp;
    Avena sativa
    Døme
    • dyrke havre
  2. korn av dyrka havre;
    Døme
    • gje hesten havre;
    • brød med havre

maks

adjektiv

Opphav

kortform av maksimal og maksimum

Tyding og bruk

  1. maksimalt god, topp (3
    Døme
    • filmen var maks!
    • alle ytte maks innsats
  2. brukt som adverb: maksimalt, høgst (2)
    Døme
    • betale maks 10 000 kr
  3. brukt som substantiv: høgast mogleg sum, verdi eller liknande
    Døme
    • 10 000 kr er maks

elite

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk élire ‘velje ut’

Tyding og bruk

  1. dei beste eller fremste i ei gruppe;
    Døme
    • ein samla elite var på treningsopphald
  2. samfunnsgruppe som blir rekna for dei førande
    Døme
    • den kulturelle eliten;
    • ein ny økonomisk elite

klimaks

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘stige, trapp’; samanheng med klima

Tyding og bruk

toppunkt på eit forløp med stigande intensitet;
Døme
  • nå klimaks;
  • klimaks i boka

kulminere

kulminera

verb

Opphav

latinsk nylaging, av culmen ‘topp’

Tyding og bruk

høgdepunktet i eit forløp eller ei utvikling
Døme
  • flaumen kulminerte i natt;
  • interessa har kulminert

kremtopp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. topp av stivpiska krem, på kakao, kakestykke eller liknande
  2. kjegleforma konfektbit med fyll

kuv

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kúfr

Tyding og bruk

koll 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kollr

Tyding og bruk

  1. knaus, haug, bakke- eller fjelltopp;
  2. brukt som etterledd i namn på planter som har ein tett topp av blomstrar

Faste uttrykk

  • i koll
    på hovudet, over ende
    • dette i koll

kongslys, kongsljos, kongelys, kongeljos

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

høg plante i slekta Verbascum med blomstrar i ein aksforma topp eller i knippe langs stengelen

keramisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller er laga av keramikk (1)
Døme
  • keramisk kunst;
  • keramisk verkstad;
  • ein komfyr med keramisk topp