Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 62 oppslagsord

kyndig, kyndug

adjektiv

Opphav

norrønt kyndugr ‘slu, listig’, frå lågtysk ‘kjennande’; jamfør kunnig

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gjere seg kyndig
  2. særleg om barn og unge dyr: uroleg, utolmodig;
    masete
Artikkelside

krekse 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med krake (1 og kreke

Tyding og bruk

  1. vrang og gretten person;
    trassig dyr
  2. ureinsleg, ufyseleg person;
    motbydeleg ting
  3. tre med ihopfløkte greiner
Artikkelside

krokete

adjektiv

Opphav

norrønt krókóttr; av krok

Tyding og bruk

  1. som det er krok(ar) på;
    bøygd, bogen
    Døme
    • eit krokete tre;
    • ei gammal, krokete kone;
    • ein krokete veg;
    • le seg krokete
  2. Døme
    • gjere seg krokete
Artikkelside

kjerring

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt kerling, av karl ‘kar’

Tyding og bruk

  1. gift kvinne;
    Døme
    • få seg kjerring;
    • kjerringa på garden;
    • kjerring og ungar
  2. gammal eller aldrande kvinne
    Døme
    • kjerringar med strikketøy i hendene
  3. nedsetjande: vrang og usympatisk kvinne;
    umandig mann
    Døme
    • vere i ferd med å bli ei sur, gammal kjerring;
    • han ville ikkje vere kjerring
  4. i idrett: fall, særleg i skihopp
    Døme
    • gjere ei kjerring

Faste uttrykk

  • kjerringa mot straumen
    vrang og eigensindig person
  • kome som julekvelden på kjerringa
    kome brått på
  • reise kjerringa
    kome sterkt tilbake etter eit nederlag
Artikkelside

kjip 1

adjektiv

Opphav

av engelsk cheap ‘billig’

Tyding og bruk

  1. usympatisk, småleg;
    vrang
    Døme
    • kjipe folk;
    • ikkje ver så kjip!
  2. om forhold, situasjon eller liknande: stussleg, trist, keisam;
    utriveleg, dårleg
    Døme
    • ein kjip periode;
    • få ei kjip melding;
    • det er kjipt å vere sjuk
Artikkelside

kjerringa mot straumen

Tyding og bruk

vrang og eigensindig person;
Sjå: kjerring
Artikkelside

fanden 1

substantiv hankjønn

Opphav

truleg av frisisk fannen ‘freistar’

Tyding og bruk

djevelen;
Døme
  • vere styggare enn fanden sjølv

Faste uttrykk

  • dra fanden i vald
    fare langt bort
  • fanden er laus
    alt går gale
  • fanden og hans oldemor
    alle vonde krefter
  • fanden veit
    kven veit;
    det er uvisst
    • fanden veit kor han er blitt av
  • før fanden har fått sko på
    svært tidleg på dagen
  • gje fanden veslefingeren
    gje litt etter
  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • som fanden les Bibelen
    på ein vrang og vondsinna måte eller på ein måte som er til fordel for ein sjølv
Artikkelside

forskoren

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av forskjere

Tyding og bruk

Døme
  • eit forskore menneske;
  • gje nokon forskoren kjeft
Artikkelside

vrengle, rengle

vrengla, rengla

verb

Opphav

truleg samanheng med vrang

Tyding og bruk

vere vrang og vrien i tale;
Døme
  • vrengle seg inn på folk
Artikkelside

vrengje 1, vrenge 1, rengje 1, renge 1

substantiv hokjønn

Opphav

av vrengje (2

Tyding og bruk

vrang og vanskeleg person;
Artikkelside
Side 2 av 7