Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
Eitt treff
Nynorskordboka
52
oppslagsord
tupp
1
I
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
same opphav som
topp
(
2
II)
:
tyding
2
på grunn av
hanekammen
Tyding og bruk
ytste, spisse
eller
avsmalnande ende av noko (langvore)
;
spiss
(
1
I)
,
tipp
(
1
I)
som etterledd i
fingertupp
skitupp
skotupp
hane
tosk
,
narr
Faste uttrykk
på tuppane
spent
(
1
I)
(på utfallet frå ei hending)
;
vaken
(1)
,
ivrig
Artikkelside
nål
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
nál
Tyding og bruk
tynn, spiss reiskap til å sy eller hekle med
eller
til å feste noko med
Døme
bruke nål og tråd
;
træ i nåla
;
feste noko med ei nål
som etterledd i ord som
heklenål
hårnål
knappenål
synål
del av
kanyle
(1)
til å stikke inn i kroppen for å sprøyte inn medisin
smykke eller merke som blir festa med ei
nål
(1)
Døme
pynte jakka med ei nål
som etterledd i ord som
brystnål
slipsnål
visar
Døme
nåla på badevekta
som etterledd i ord som
kompassnål
magnetnål
noko som liknar ei
nål
(1)
Døme
nålene på juletreet drys
som etterledd i ord som
barnål
furunål
isnål
Faste uttrykk
gå/sitje/stå som på nåler
vere uroleg, spent, nervøs
ikkje eige nåla i veggen
ikkje eige noko
;
vere utfattig
leite etter nåla i høystakken
prøve å finne noko lite i ei stor mengd
naken som nåla
svært fattig
Artikkelside
ha sommarfuglar i magen
Tyding og bruk
ha ei kriblande kjensle i magen fordi ein er spent
;
vere nervøs
;
Sjå:
mage
Artikkelside
mage
1
I
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
magi
Tyding og bruk
sekkforma utviding av fordøyingskanalen
;
magesekk
Døme
kua har fire magar
som etterledd i ord som
bladmage
nettmage
løypemage
samnemning for magesekk og tarmkanal
Døme
ha vondt i magen
;
luft i magen
fordøying
;
avføring
Døme
ha dårleg mage
;
treg mage
;
hard mage
;
laus mage
forside av overkroppen mellom brystet og underlivet
;
vom
(2)
,
buk
(2)
Døme
liggje på magen
;
mage og rygg
;
gå med bar mage
utbuling av
magen
(
1
I)
, særleg på grunn av fedme eller graviditet
;
(stor)
vom
(2)
Døme
ein gammal mann med mage
;
ho har barn i magen
i
overført tyding
: område i mageregionen der ein tykkjest merke kjensler som spenning, uro
og liknande
Døme
kjenne eit sug i magen
;
det kriblar i magen
;
det knytte seg i magen
;
gå på skulen med ein vond klump i magen
Faste uttrykk
gå med ein … i magen
ha ambisjonar om å bli (det nemnde)
gå med ein skodespelar i magen
ha is i magen
vere kald og roleg i ein kritisk situasjon
;
ikkje miste fatninga
;
halde hovudet kaldt
ha sommarfuglar i magen
ha ei kriblande kjensle i magen fordi ein er spent
;
vere nervøs
på tom mage
utan å ha ete
arbeide på tom mage
Artikkelside
elektrisk
adjektiv
Vis bøying
Opphav
av
nylatin
electricus,
av (
vis
)
electrica
‘elektrisk (kraft)’, laga av den engelske fysikaren
W. Gilbert
, 1540–1603
;
opphavleg
gresk
elektron
‘rav’
Tyding og bruk
som gjeld, inneheld, lagar, leier
eller
blir driven av elektrisitet
Døme
elektrisk opplading
;
elektrisk batteri
;
elektrisk kraft
;
elektrisk lys
;
elektrisk gitar
brukt som adverb:
bilen køyrde elektrisk
i overført tyding: intenst, spent
Døme
stemninga var elektrisk
Faste uttrykk
elektrisk felt
område der elektriske krefter verkar
;
elektrisk
kraftfelt
elektrisk fisk
fisk som kan gje elektrisk støyt
elektrisk stol
avrettingsapparat der den dødsdømde får dødelege elektriske støytar
elektrisk støyt
brå muskelsamantrekning og smertekjensle ein får når det går elektrisk straum gjennom kroppen
Artikkelside
krig
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
lågtysk
krich
‘strev, strid’
Tyding og bruk
stor konflikt med våpenkampar mellom to
eller
fleire statar eller folkegrupper
Døme
føre krig
;
falle i krigen
;
det vart ein blodig krig
;
under krigen var det rasjonering
;
etter krigen byrja gjenreisinga
som etterledd i ord som
atomkrig
borgarkrig
frigjeringskrig
religionskrig
verdskrig
hard strid utan at ein bruker våpenmakt
;
sterk usemje
Døme
det var full krig mellom brørne
sterk konkurranse
;
jamfør
priskrig
stor innsats mot noko uynskt
;
felttog
(2)
,
kampanje
(1)
Døme
krig mot svolt og naud
Faste uttrykk
heilag krig
krig som blir ført av religiøse grunnar
kalifen erklærte heilag krig mot dei vantru
kald krig
spent og fiendtleg tilhøve mellom to eller fleire statar, men utan våpenbruk
krig på kniven
skarp motsetnad
;
kamp utan skånsel
Artikkelside
krible
kribla
verb
Vis bøying
Opphav
frå
lågtysk
Tyding og bruk
gje eller merke ei stikkande, kløande kjensle
;
krisle
Døme
det kriblar i halsen
i
overført tyding
: kalle fram ei pirrande spenning
Døme
vere så spent at det kriblar i magen
;
det kribla i henne
Artikkelside
høgspent
2
II
adjektiv
Vis bøying
Opphav
i tydinga ‘som har høgspenning’ av
spenning
(
2
II)
;
i tydinga ‘intens’ av
spenne
(
3
III)
Tyding og bruk
som har
høgspenning
(1)
Døme
høgspent leidning
;
høgspent straum
med mykje energi eller
spenning
(
1
I
, 3)
;
høgt spent,
intens
Døme
høgspent dramatikk
;
ei høgspent forteljing frå etterretningstenesta
Artikkelside
høgspenning
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
elektrisk
spenning
(
1
I
, 2)
over 1500 volt for likestraum og 1000 volt for vekselstraum
i overført tyding: høg
spenning
(
1
I
, 3)
Døme
skape høgspenning på oppløpet
i overført tyding: spent og konfliktfylt situasjon
Døme
skape høgspenning i forholdet mellom supermaktene
Artikkelside
på tuppane
Tyding og bruk
spent
(
1
I)
(på utfallet frå ei hending)
;
vaken
(1)
,
ivrig
;
Sjå:
tupp
Artikkelside
Forrige side
Side 2 av 6
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100