Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

vitjingstid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • vitjingstida på sjukehusa er oftast frå kl. 14 til 15
Artikkelside

vanlegvis

adverb

Tyding og bruk

som oftast;
til vanleg
Døme
  • arbeidet sluttar vanlegvis kl. 1600;
  • vanlegvis godt budd
Artikkelside

underretning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å underrette;
Døme
  • få underretning om noko;
  • til underretning: kontoret er stengt kl. 11–12
Artikkelside

tretid

substantiv hokjønn

Opphav

av tre (2

Tyding og bruk

i uttrykk
Døme
  • i tretida – om lag kl. 3 (el. kl. 15)
Artikkelside

time 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tími ‘tid, gong’

Tyding og bruk

  1. tidseining lik ¹⁄₂₄ av eit døgn
    Døme
    • det er 60 minutt i ein time;
    • åtte timars arbeidsdag;
    • fartsgrensa er 50 km i timen;
    • tene, ha, få 95 kr (i) timen
  2. undervisningsperiode, oftast på 40 eller 45 minutt
    Døme
    • få fri siste timen
  3. Døme
    • i ellevte timen – (etter Matt 20,6–16) el. nyare:
  4. avtale om tidfest stund til å utføre teneste
    Døme
    • få, tinge time hos frisøren;
    • eg har time hos legen kl. to

Faste uttrykk

  • ein times tid
    om lag ein klokketime
    • arbeide, vere borte ein times tid
  • i tolvte timen
    i siste liten, svært seint
  • på timen
    straks
  • timen er komen
    tida (då noko avgjerande hender) er inne
Artikkelside

starte 1

starta

verb

Opphav

frå engelsk eigenleg ‘fare av stad’; samanheng med sterte og styrte

Tyding og bruk

  1. byrje, setje av stad (på signal) i ei idrettstevling
    Døme
    • førstemann startar no;
    • ho startar ikkje i dag – ho er ikkje med i tevlinga
    • byrje å gå, verke
      • motoren ville ikkje starte
    • byrje (på) ein tur, eit tiltak, ei verksemd eller liknande
      • vi startar kl. 8 i morgon;
      • starte opp;
      • starte (på) studia til hausten
  2. få deltakarar av stad i ei idrettstevling
    Døme
    • det tok lang tid å få starta alle løparane;
    • starte feltet, løpet
    • få eller setje i gang
      • starte bilen;
      • starte ei avis, forretning;
      • starte opp (med) noko
Artikkelside

skift

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skipt; av skifte (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein film med raske skift
  2. tid som eit arbeidslag arbeider
    Døme
    • første skiftet er frå kl. 6 til 14;
    • arbeide skift – drive med skiftarbeid
  3. Døme
    • to skift med underklede
  4. veg mellom to kvilestader;
  5. lag av murstein, lagd på flasken, medrekna mørtel
Artikkelside

seksa

substantiv hankjønn

Opphav

frå svensk eigenleg ‘måltid kl. seks om ettermiddagen’

Tyding og bruk

kveldsmåltid i eit ikkje-privat festleg samvære
Artikkelside

framkome, framkomme

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å kome seg fram;
    høve eller måte til å ta seg fram
    Døme
    • nyvegen lettar framkoma;
    • føtene er einaste framkoma der
  2. det å kome fram til eit endemål
    Døme
    • avreise kl. 9, framkome kl. 15
  3. det å bli til;
    Døme
    • framkoma av nye skikkar
Artikkelside

femmar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. talteiknet 5
  2. noko(n) som har nummeret eller verdien fem (til dømes trikk, buss, konkurransedeltakar, del av blink, spelkort, skulekarakter)
    Døme
    • ta femmaren til sentrum;
    • femmaren på laget;
    • få ein femmar i pilkast;
    • sparfemmar
  3. kinoframsyning kl. 17
    Døme
    • gå på femmaren
  4. Døme
    • veksle ein tiar i to femmarar
  5. gruppe på fem, til dømes i lagspel
Artikkelside
Side 2 av 3