Avansert søk

556 treff

Bokmålsordboka 278 oppslagsord

fartøy

substantiv intetkjønn

Opphav

fra nederlandsk opprinnelig ‘redskap til å fare med’; jamfør tøy (2

Betydning og bruk

større farkost, særlig til bruk på vann

tomaster

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

fartøy med to master

torpedojager

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

fartøy som brukes til å uskadeliggjøre torpedobåter;

topplanterne

substantiv hunkjønn eller hankjønn

Betydning og bruk

lanterne (1) i masten på et fartøy

-tonner

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

brukt som etterledd i ord som beskriver lasteevnen til et fartøy i så mange tonn som forleddet sier
Eksempel
  • en åttetonner;
  • en 40-tonner

tonnasje

substantiv hankjønn

Opphav

fra fransk av tonne ‘tønne’

Betydning og bruk

  1. mål for størrelsen og lastekapasiteten til et skip;
    jamfør deplasement
    Eksempel
    • skipets tonnasje
  2. (fartøy med) lasteevne
    Eksempel
    • rederiets samlede tonnasje;
    • stor etterspørsel etter tonnasje

tonn

substantiv intetkjønn

Opphav

fra engelsk; samme opprinnelse som tønne

Betydning og bruk

  1. måleenhet for masse = 1000 kilogram;
    symbol t
    Eksempel
    • maskinen veide flere tonn
  2. brukt i genitiv: tyngden eller lasteevnen til et fartøy
    Eksempel
    • en to tonns lastebil;
    • en 12-tonns lastebåt;
    • to tonns akseltrykk
  3. stor mengde
    Eksempel
    • han spiste et tonn raspeballer til middag
  4. om eldre forhold: registertonn

utkikk 1, utkik 1

substantiv hankjønn

Opphav

fra nederlandsk

Betydning og bruk

  1. person som holder utkikk (2, særlig på fartøy
  2. utkikkssted, særlig på fartøy
    Eksempel
    • gå opp på utkikken

dyptgående, djuptgående, dypgående, djupgående

adjektiv

Betydning og bruk

  1. som går dypt
    Eksempel
    • et dyptgående fartøy
  2. i overført betydning: omfattende, grundig
    Eksempel
    • dyptgående analyser
  3. brukt som substantiv: dypgang
    Eksempel
    • skipet har et dypgående på 4 m

mastefisk

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør fisk (2

Betydning og bruk

forsterkning av dekket rundt hullet for masten på et fartøy

Nynorskordboka 278 oppslagsord

fartøy

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå nederlandsk opphavleg ‘greie til å fare i’; jamfør tøy (2

Tyding og bruk

større farkost, særleg til bruk på vatn

tomastar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fartøy med to master
Døme
  • sigle med ein tomastar

-tonnar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

brukt som etterledd i ord som skildrar lasteevna til eit fartøy i så mange tonn som forleddet seier
Døme
  • ein titonnar;
  • ein 30-tonnar

torpedojagar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fartøy som blir brukt til å uskadeleggjere torpedobåtar;

tonnasje

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. mål for storleiken og lastekapasiteten til eit skip;
    jamfør deplasement
  2. (fartøy med) lasteevne
    Døme
    • stor spurnad etter tonnasje

tonn

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå engelsk; same opphav som tønne

Tyding og bruk

  1. måleining for masse = 1000 kilogram;
    symbol t
    Døme
    • skulpturen vog fleire tonn
  2. brukt i genitiv: tyngda eller lasteevna til eit fartøy
    Døme
    • ti tonns akseltrykk;
    • 15-tonns lastebåt
  3. stor mengd
    Døme
    • han åt eit tonn komle til middag
  4. om eldre forhold: registertonn

djuptgåande, djupgåande

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som går djupt
    Døme
    • eit djuptgåande fartøy
  2. i overført tyding: omfattande, grundig
    Døme
    • djuptgåande reform;
    • djuptgåande og systematiske gjennomgang av saka
  3. brukt som substantiv: djupgang
    Døme
    • skroget til skipet har eit djupgåande på 3,4 m

sneisegl

substantiv inkjekjønn

Opphav

av snei

Tyding og bruk

trekanta segl (2, 1) som står i lengderetninga på eit fartøy

hamn 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt hǫfn

Tyding og bruk

  1. stad der fartøy kan losse og laste eller søkje livd for vind og sjøgang
    Døme
    • byen hadde ei ypparleg hamn;
    • båten måtte søkje hamn;
    • kunstig hamn
  2. i overført tyding: trygg tilhaldsstad;

Faste uttrykk

  • i hamn
    på plass, i orden;
    avsluttet eller gjennomført
    • dei kom vel i hamn med prosjektet;
    • avtalen er no i hamn;
    • få i hamn ein ny plan

mastefisk

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør fisk (2

Tyding og bruk

forsterking av dekket rundt holet for masta på eit fartøy