Avansert søk

150 treff

Bokmålsordboka 47 oppslagsord

caddie

substantiv hankjønn

Uttale

kædˊdi

Opphav

fra engelsk, av fransk cadet; samme opprinnelse som kadett

Betydning og bruk

medhjelper for golfspiller
Eksempel
  • jobbe som caddie

Faste uttrykk

  • gå caddie for
    være caddie for

brandy

substantiv hankjønn

Uttale

brænˊdi

Opphav

fra engelsk , forkorting for foreldet brandwine, brandewine ‘brennevin’

Betydning og bruk

druebrennevin som lagres på fat (2)
Eksempel
  • bland kaffe, kakao og brandy og hell over isen

botferdig

adjektiv

Uttale

boˊtfærdi; botfærˊdi

Opphav

fra lavtysk; jamfør bot

Betydning og bruk

rede til å gjøre bot;
Eksempel
  • en botferdig synder

bluferdig

adjektiv

Uttale

blufærˊdi

Opphav

fra dansk , av blu ‘unnselig, blyg’ og -færdig; jamfør -ferdig

Betydning og bruk

tilbakeholden når det gjelder sex og nakenhet;

bestandig

adjektiv

Uttale

bestanˊdi

Opphav

fra lavtysk ‘som holder stand, er varig’

Betydning og bruk

  1. motstandsdyktig mot kjemisk nedbrytning;
    Eksempel
    • bestandige stoffer
  2. brukt som adverb: alltid
    Eksempel
    • han er bestandig blid;
    • borte for bestandig

behendig

adjektiv

Uttale

behenˊdi

Opphav

fra lavtysk ‘ved hånden, bekvem’

Betydning og bruk

  1. rask og smidig;
    Eksempel
    • behendige bevegelser
  2. som vitner om smart taktikk
    Eksempel
    • en behendig vri;
    • de har på en behendig måte omgått forbudet
    • brukt som adverb
      • han unngikk behendig alle vanskelige spørsmål

alskens

adjektiv

Opphav

fra dansk; samme opprinnelse som norrønt allskyn(di)s, -kyns genitiv entall av kyn ‘kjønn, art’

Betydning og bruk

alle typer, slag;
Eksempel
  • alskens krumspring, unnskyldninger

Nynorskordboka 103 oppslagsord

dritkjerring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

person av hokjønn som ein foraktar;
jamfør drit- (1)
Døme
  • hald kjeft, di jævla dritkjerring!
  • han kalla henne ei dritkjerring og storma ut

dioksid

substantiv inkjekjønn

Opphav

av di- (1

Tyding og bruk

oksid med to oksygenatom i molekylet

caddie

substantiv hankjønn

Uttale

kædˊdi

Opphav

frå engelsk, av fransk cadet; same opphav som kadett

Tyding og bruk

medhjelpar for golfspelar
Døme
  • caddien ber golfutstyret

Faste uttrykk

  • gå caddie for
    vere caddie for

de 1, dokker

pronomen

Uttale

de; di

Opphav

norrønt þér, ér og þit, it ‘de (to)’, dativ og akkusativ þykkr, ykkr ‘dykk to’, genitiv ykkar ‘dykkar to’

Tyding og bruk

  1. 2. person fleirtal, brukt som fleirtal av du i vanleg tiltale til fleire
    Døme
    • har de fått med dykk alle tinga dykkar?
    • kjære dykk!
    • no må de gje dykk!
  2. i høfleg tiltale til ein eller fleire (skrive med stor førebokstav):
    Døme
    • greier De Dykk sjølv (til ein) el. sjølv(e) (til fleire)?

-ferdig

adjektiv

Uttale

-færˊdi

Tyding og bruk

etterledd brukt om noko eller nokon som er eller fer fram på ein viss måte;

lenkerote, lenkeròte, lenkjeròte, lenkjerote

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i edb: det at ei lenke (1, 2) ikkje verkar av di målet for koplinga ikkje lenger har den oppgjevne internettadressa

bestandig

adjektiv

Uttale

bestanˊdi

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk ‘som held stand, er varig’

Tyding og bruk

  1. motstandsdyktig mot kjemisk nedbryting;
  2. brukt som adverb: alltid (1), stendig
    Døme
    • ho er bestandig blid;
    • borte for bestandig

trendy

adjektiv

Uttale

trenˊdi

Opphav

engelsk

Tyding og bruk

Døme
  • trendy ungdomsklede;
  • trendy film

åtkome, åtkomme

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt atkoma

Tyding og bruk

  1. det å kome fram til ein stad;
    veg, passasje som fører fram til ein stad;
    Døme
    • dei vegane som trengst til åtkome;
    • åtkoma til dei øvste gardane var vanskeleg;
    • den gode åtkoma til arbeid;
    • opne åtkoma for noko(n)
  2. Døme
    • det var di åtkome at eg fekk jobben

vurdering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å vurdere;
Døme
  • eg er ikkje samd i vurderinga di