Avansert søk

1211 treff

Bokmålsordboka 500 oppslagsord

overdrive

verb

Opphav

etter tysk

Betydning og bruk

  1. drive eller praktisere ut over det riktige mål;
    drive for vidt
    Eksempel
    • sport må ikke overdrives
  2. vurdere for høyt;
    ta for hardt i
    Eksempel
    • overdrive betydningen av noe;
    • han er fæl til å overdrive

metallurgi

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk metallurgein ‘drive en gruve’, av ergon ‘arbeide’; jamfør metall

Betydning og bruk

lære om utvinning av metaller av malm, bearbeiding av metallene og metallers egenskaper;
framstilling og bearbeiding av metaller

merkantil

adjektiv

Opphav

gjennom fransk og engelsk, fra italiensk; av latin mercari ‘drive handel’

Betydning og bruk

som gjelder handel og forretningsliv
Eksempel
  • en merkantil utdanning

peise 1

verb

Betydning og bruk

  1. slå (med svepe)
  2. drive hardt
  3. fare raskt
    Eksempel
    • lastebilen peiste forbi
    • brukt som adverb:
      • syklistene kom peisende etter hovedveien

Faste uttrykk

  • peise på
    drive energisk på med noe

peise på

Betydning og bruk

drive energisk på med noe;
Se: peise

pelagisk

adjektiv

Opphav

av gresk pelagos ‘hav’

Betydning og bruk

som fins i eller går for seg på åpent hav
Eksempel
  • pelagisk fisk som sild og lodde;
  • drive pelagisk fiske

orientere

verb

Opphav

fra fransk , opprinnelig ‘bygge (kirke) med fasade mot øst’; jamfør orient

Betydning og bruk

  1. plassere eller vende i en bestemt retning
    Eksempel
    • husene er orientert nord–sør;
    • orientere kartet
  2. i landmåling: tegne inn himmelretningene på kart
  3. sette inn i;
    Eksempel
    • formannen vil orientere medlemmene om saken;
    • hun ble orientert om den siste utviklingen
  4. drive med orientering (4);
    delta i orienteringsløp

Faste uttrykk

  • orientere seg
    • finne ut hvor en er
      • orientere seg ved hjelp av kart og kompass;
      • jeg har problem med å orientere meg i storbyen
    • finne seg til rette;
      sette seg inn i;
      få oversikt over hovedlinjene
      • jeg sliter med å orientere meg i alle arbeidsoppgavene;
      • det er enkelt å orientere seg på den nye nettsiden
    • vende oppmerksomhet, interesse eller sympati i en bestemt retning
      • bedriften orienterer seg mot nye kundegrupper;
      • han orienterte seg mot kommunismen

preparering

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

av preparere

Betydning og bruk

  1. det å gjøre motstandsdyktig mot slitasje
    Eksempel
    • preparering av gjenstander
  2. det å stoppe ut dyr
    Eksempel
    • drive med preparering av fugler
  3. det å gjøre i stand, særlig skiløyper
    Eksempel
    • preparering av løyper

pressing

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

av presse (2

Betydning og bruk

  1. det å tvinge eller drive
    Eksempel
    • komme seg fram ved pressing og dytting;
    • pressing av priser
  2. det å trykke og klemme, særlig for å få ut saft
    Eksempel
    • pressing av druer for vinproduksjon
  3. det å gjøre flat
    Eksempel
    • pressing av planter

presse på

Betydning og bruk

drive opp farten eller intensiteten;
Se: presse
Eksempel
  • presse på for å få gjort noe;
  • problemene presser seg på

Nynorskordboka 711 oppslagsord

propulsjon

substantiv hankjønn

Opphav

av latin pro- og pulsare ‘drive’

Tyding og bruk

promenere

promenera

verb

Opphav

gjennom fransk; frå seinlatin prominare ‘drive fram’

Tyding og bruk

gå (utan noko fast mål);

propagandere

propagandera

verb

Tyding og bruk

drive eller spreie propaganda
Døme
  • propagandere mot ressurssløsing

propagere

propagera

verb

Opphav

frå latin; jamfør propaganda

Tyding og bruk

spreie eller drive propaganda for;
agitere for
Døme
  • propagere meiningane sine

ralle 3

ralla

verb

Opphav

jamfør svensk dialekt ralla ‘springe omkring, drive dank’; jamfør rallar

Tyding og bruk

fare ikring;
Døme
  • dei ralla rundt i gatene

dyrke 2

dyrka

verb

Opphav

norrønt dýrka; av dyr (2

Tyding og bruk

  1. arbeide med jord for å få avling
    Døme
    • dyrke jorda;
    • dyrke opp nytt land
    • brukt som adjektiv
      • garden er på 100 mål dyrka mark
  2. drive fram grøde;
    Døme
    • dyrke korn;
    • dei dyrkar poteter på garden
  3. tilbe som heilag;
    Døme
    • dyrke avgudar
  4. Døme
    • vi dyrkar idrettsheltar
  5. Døme
    • dyrke ein hobby;
    • vere flink til å dyrke venskapen

privatdrift

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å drive ei verksemd i privat regi;
til skilnad frå statsdrift

profesjonisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å drive ein aktivitet (særleg idrett) mot betaling
    Døme
    • gå over til profesjonismen
  2. profesjonell, fagleg dugleik;

platespelar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

elektrisk drive apparat til å spele av vinylplater

pace 2, peise 2

paca, peisa

verb

Uttale

peiˋse

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

halde tempoet oppe i løp (2) eller ritt ved å liggje først og dra (11);
drive fram;