Avansert søk

23 treff

Bokmålsordboka 4 oppslagsord

Nynorskordboka 19 oppslagsord

følgje av seg sjølv

Tyding og bruk

vere sjølvsagd;
Sjå: fylgje

følgje på

Tyding og bruk

halde følgje;
kome etter;
halde fram;
Sjå: fylgje
Døme
  • om renta blir kutta, vil truleg bankane følgje på med lågare rente for bustadlån

hamingje

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt hamingja ‘ei som går i ham’; av ham

Tyding og bruk

i norrøn folketru: kvinneleg verneånd som følgjer eit menneske og rår for lagnaden til det;

ferdafølgje, ferdafylgje, ferdafølge

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. person(ar) som ein reiser saman med
    Døme
    • ein kamerat var ferdafylgje
  2. flokk, fylgje som reiser saman
    Døme
    • vere, ha eit stort ferdafylgje

vardyvle, vardøger

substantiv inkjekjønn

Opphav

av varde (3; samanheng med vord (2

Tyding og bruk

  1. i folketrua: fylgje (1, 2), vord (2;
    òg: førevarsel, føreferd til ein person
    Døme
    • ha vardyvle
  2. (lang stong til) verje, vern

rekkevidd, rekkevidde, rekkjevidd, rekkjevidde

substantiv hokjønn

Opphav

av rekke (3 og rekke (4

Tyding og bruk

  1. avstand som ein kan nå fram til
    Døme
    • vere innanfor rekkevidd;
    • flyet har stor rekkeviddaksjonsradius
  2. Døme
    • ikkje ane rekkevidda av ei handling

foring 3, fòring 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt foringi, opphavleg ‘ein som går føre’

Tyding og bruk

ferd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ferð; samanheng med fare (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • byferd;
    • granskingsferd;
    • måneferd;
    • gjere ei ferd;
    • lykke på ferda!
  2. Døme
    • gje seg, ta i ferd medbyrje med;
    • reven har vore på ferd(e)har vore ute, har fare (og gjort gale);
    • kva er på ferde?kva står på?, kva har hendt?, kva gjeld det?
    • det er fare (el. noko gale) på ferd(e);
    • det er mykje på ferd(e) (til stell)noko uvanleg (stort, lite, fælt e l)
  3. Døme
    • hans milde ferd;
    • vere høvisk i all si ferd;
    • kva er dette for ferd(er)!
    • fare med fante-, galne-, gape-, røvar-, toske-, tull-ferd(er)
  4. (dyre)spor
    Døme
    • ferder etter bjørn
  5. Døme
    • brudeferd;
    • gravølsferd
  6. Døme
    • ei ferd med vatn

Faste uttrykk

  • fare siste ferda
    bli ført til grava
  • vere i ferd med
    vere i gang med, drive med, skulle til (å gjere)

etterferd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk