Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

uttale 2

uttala

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

  1. seie språklyd(ar), artikulere
    Døme
    • uttale lyden, ordet, språket korrekt;
    • «genre» blir uttalt «sjanger»
  2. refleksivt: seie meininga si
    Døme
    • uttale seg om aktuelle spørsmål
Artikkelside

uttale 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å uttale (2;
    måte å uttale på, artikulasjon
    Døme
    • tydeleg uttale;
    • ha rett uttale;
    • uttalen av stadnamn, personnamn;
    • variasjonar i uttalen
  2. det å uttale seg;
    Døme
    • kome med ein uttale om saka
Artikkelside

framtidsforskar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som driv framtidsforsking
Døme
  • vi lever i den tida framtidsforskarane uttala seg om for nokre få tiår sidan
Artikkelside

X 1, x 1

substantiv hankjønn

Uttale

eks

Tyding og bruk

bokstaven x (uttala s framfor vokal, ks i innlyd eller utlyd)
Artikkelside

velar 2

adjektiv

Opphav

av latin velum ‘segl’

Tyding og bruk

om språklyd: som blir uttala med baktungeryggen mot ganeseglet
Døme
  • g og k er velare språklydar
Artikkelside

itakisme

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk eta, uttala ita i nygresk

Tyding og bruk

i språkvitskap: det at vokalar og diftongar mistar lepperundinga og går over til i
Døme
  • når ‘y’ blir til ‘i’ i solørdialekten, er det døme på itakisme
Artikkelside

C 1, c 1

substantiv hankjønn

Uttale

se

Tyding og bruk

  1. uttala som s føre i, y, æ, ø og med få unntak føre e, som k føre a, o og u og føre konsonant, unnateke h
    Døme
    • liten c;
    • stor C;
    • C er tredje bokstaven i alfabetet
  2. (note (2, 1) for) første tone (2, 1) i C-durskalaen;
    jamfør C-dur og c-moll
    Døme
    • høg c;
    • låg c;
    • trestroken c
  3. merke på at noko kjem som nummer tre
    Døme
    • oppgang C;
    • del C
  4. tredje beste karakter (4) ved høgskular og universitet (på ein skal frå A til F)
    Døme
    • han fekk karakteren C
Artikkelside

synkope

substantiv hankjønn

Uttale

i tyd. 2 òg synˊ-

Opphav

gresk ‘samanslåing’, av gresk syn- og kope ‘slag’; jamfør syn-

Tyding og bruk

  1. i musikk: samandraging av ein tonetung og ein tonelett taktdel slik at vekta kjem til å liggje på den tonelette taktdelen
  2. i språkvitskap: det at ein lyd eller ei staving fell bort inne i eit ord, t d i uttala «universtet» for «universitet»; jamfør apokope
Artikkelside

syllabisk

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå gresk av syllabe ‘staving’

Tyding og bruk

som lagar ei eiga staving;
Døme
  • i uttala «hest’n» av ordet «hesten» er «n» syllabisk
Artikkelside

z 1, Z

substantiv hankjønn

Uttale

sett

Tyding og bruk

bokstavteiknet z (uttala s el. sjeldnare ts i ord)
Døme
  • stor Z;
  • liten z
Artikkelside
Side 1 av 2