Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
37 treff

Nynorskordboka 37 oppslagsord

tryggleik

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å vere trygg;
trygge tilhøve;
Døme
  • å betre tryggleiken i trafikken;
  • ha tryggleik for at noko ikkje skal skje;
  • finne tryggleik og ro;
  • kjenne tryggleik i tilværet;
  • ho har ein eigen tryggleik over seg
Artikkelside

ro 2

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ró

Tyding og bruk

  1. det å vere urørleg;
    tilstand utan rørsle
    Døme
    • halde hendene i ro;
    • vere i ro
  2. Døme
    • leggje seg til ro
  3. Døme
    • få ro til å lese;
    • ro og orden;
    • elevane kom til ro
  4. Døme
    • få ro i sjela;
    • ikkje ha ro på seg
  5. Døme
    • ta noko med stor ro

Faste uttrykk

  • gå til ro
    gå til sengs;
    leggje seg
  • i ro og mak
    smått og seint, roleg
  • slå seg til ro
    • roe seg
      • ho slår seg til ro for natta
    • busetje seg;
      opphalde seg
      • han slo seg til ro på garden
  • slå seg til ro med
    nøye seg, vere nøgd med;
    slå seg til tols med
Artikkelside

fred

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt friðr

Tyding og bruk

  1. tilstand utan krig
    Døme
    • i krig og fred;
    • det er fred i området;
    • det rår fred i området;
    • arbeid for fred i verda
  2. slutt på ein krig;
    Døme
    • freden i 1945;
    • gjere fred;
    • slutte fred;
    • freden i Versailles
  3. særleg i eldre tid: lovfesta tryggleik, rettstrygd, grid
  4. godt forhold, semje, harmoni
    Døme
    • leve i fred og semje med nokon;
    • halde fred med grannen;
    • eit fredens menneske;
    • eit fredsens menneske
  5. tilstand utan uroing;
    Døme
    • ha fred til å gjere noko;
    • få arbeide i fred;
    • ete i fred;
    • få gå i fred;
    • sitje i fred og ro;
    • her er ikkje levande fred å få for bråk
  6. opphøgd, fullkomen ro;
    mild stemning
    Døme
    • det kviler fred over grenda
  7. indre ro og harmoni
    Døme
    • fred i hjartet;
    • fred i hugen;
    • fred i sjela;
    • ikkje ha fred på seg
  8. harmoni med Gud;
    Døme
    • ha fred med Gud;
    • få Guds fred;
    • Herren gjeve deg fred
  9. brukt i ynske, helsing og velsigning
    Døme
    • Guds fred!
    • Guds fred i huset!
    • fred vere med deg!
    • fred med deg!
    • far bort i fred!
    • far i fred!
    • lyse fred over nokon

Faste uttrykk

  • ane fred og ingen fare
    tru seg trygg
  • halde fred
    vere stille, ikkje krangle
    • hald fred!
Artikkelside

bakhovud

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

attarste del av hovudet
Døme
  • få eit klask i bakhovudet

Faste uttrykk

  • ha i bakhovudet
    ta omsyn til ved vurdering;
    ha i mente
    • dette er noko vi må ha i bakhovudet til møtet;
    • ha tryggleik i bakhovudet når ein skal på tur
Artikkelside

omdefinering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å gje eit omgrep nytt innhald
Døme
  • ei omdefinering av omgrepet tryggleik
Artikkelside

trafikksikring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

arbeid for betre tryggleik i trafikken
Artikkelside

vedrøre

vedrøra

verb

Tyding og bruk

ha samanheng med;
ha relevans for;
jamfør vedrørande
Døme
  • saker som vedrører nasjonal tryggleik;
  • dette vil ikkje vedrøre oss
Artikkelside

tilflukt

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. (det å flykte for å finne ein) stad som gjev vern
    Døme
    • ta tilflukt i det norske konsulatet
  2. stad, person eller fenomen ein søkjer tryggleik, trøyst eller hjelp frå
    Døme
    • Gud er vår tilflukt;
    • ho tok tilflukt i estetikken
Artikkelside

tilfluktsstad

substantiv hankjønn

Opphav

av tilflukt

Tyding og bruk

stad som gjev vern;
stad der ein finn tryggleik, ro, kvile eller liknande
Døme
  • det vesle rommet var tilfluktsstaden hans
Artikkelside

tryggje 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • finne tryggje;
  • ha tryggje for noko
Artikkelside
Side 1 av 4