Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
219 treff

Nynorskordboka 219 oppslagsord

sole 2

sola

verb

Tyding og bruk

setje sole (1, 2) på
Døme
  • sole skoa sine
Artikkelside

sole 3

sola

verb

Opphav

av sol (1

Tyding og bruk

la solstrålane treffe ein del av kroppen
Døme
  • ho soler leggane

Faste uttrykk

  • sole seg
    • vere i sola og la solstrålane treffe huda (for å få brunfarge)
      • sitje på terrassen og sole seg;
      • dei bada og sola seg
    • nyte tilbeding for status eller prestasjon;
      syne at ein er nøgd med eigen suksess
      • ho solar seg i sin eigen glans
Artikkelside

sol 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sól; samanheng med latin sol

Tyding og bruk

  1. lys- og energigjevande stjerne som jorda og dei andre planetane i solsystemet vårt krinsar om, og som er føresetnaden for alt liv på jorda
    Døme
    • jorda går i bane rundt sola
  2. i bunden form eintal: sola (1 slik ho blir opplevd frå jorda, med fast regelbunden gang over himmelkvelven
    Døme
    • sola står opp i aust og går ned i vest;
    • sola stod høgt på himmelen;
    • sola gjekk ned i havet;
    • vi såg ikkje sola i heile ferien
  3. sentral stjerne i eit solsystem, som planetar og andre himmellekamar krinsar om
    Døme
    • mylderet av soler i Mjølkevegen
  4. stråling frå sola (1;
    Døme
    • det er sol og varme;
    • ein vakker morgon med sol;
    • liggje rett ut i sola;
    • få sola i auga
  5. lysande punkt
    Døme
    • få seg ein smell så ein ser både sol og måne
  6. svært vakker eller god person;
    noko eller nokon som gjev lykke
    Døme
    • ho var ei sol;
    • du er sola mi

Faste uttrykk

  • blid som ei sol
    strålande blid
  • ein plass i sola
    særs gode ytre vilkår;
    framståande plass
  • etter regn kjem sol
    etter sorg kjem glede
  • forsvinne som dogg for sola
    bli sporlaust borte
  • ikkje la sola gå ned over vreiden sin
    vere snar å gløyme og tilgje
  • ikkje noko nytt under sola
    ikkje noko nytt;
    inga endring
  • med sola
    medsols
    • snu seg med sola
  • mot sola
  • når ein snakkar om sola, så skin ho
    sagt når ein nyss omtalt person eller ting dukkar opp
  • skifte sol og vind
    ta rettferdige omsyn til begge sider
  • ta sol
    sole seg i eit solarium (1)
Artikkelside

skyggje 1, skygge 2

skyggja, skygga

verb

Opphav

norrønt skyggja, skyggva

Tyding og bruk

  1. gje skugge;
    Døme
    • skyggje for sola med handa;
    • parasollen skyggjer over hagebordet
  2. syne seg uklart;
    skine gjennom
    Døme
    • det skyggjer gjennom blendingsgardina
  3. halde auge med i løynd;
    spionere på;
    Døme
    • politiet skygger henne
Artikkelside

solar plexus

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin, av solaris ‘som liknar sola’ og plexus, av plectere ‘flette’

Tyding og bruk

  1. nervesentrum like nedanfor mellomgolvet
  2. Døme
    • eg gav han ein solar plexus
Artikkelside

solvarm

adjektiv

Tyding og bruk

som sola har varma
Døme
  • ei solvarm bryggje;
  • solvarme sommardagar
Artikkelside

solenergi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

energi som sola strålar ut som lys og varme, og som lèt seg utnytte som energikjelde
Artikkelside

solblank

adjektiv

Tyding og bruk

blank som sola;
skinande blank
Døme
  • blikkstille og solblankt hav;
  • ein solblank dag
Artikkelside

solvind

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

straum av plasma (2) frå sola og ut i verdsrommet
Artikkelside

sole seg

Tyding og bruk

Sjå: sole
  1. vere i sola og la solstrålane treffe huda (for å få brunfarge)
    Døme
    • sitje på terrassen og sole seg;
    • dei bada og sola seg
  2. nyte tilbeding for status eller prestasjon;
    syne at ein er nøgd med eigen suksess
    Døme
    • ho solar seg i sin eigen glans
Artikkelside
Side 1 av 22