Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 85 oppslagsord

naud, nød

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt nauð(r)

Tyding og bruk

  1. vanskeleg situasjon;
    fare, krise
    Døme
    • vere i naud
  2. stor mangel;
    fattigdom, armod;
    skort
    Døme
    • lide naud;
    • yte bistand der nauda er størst
  3. tvingande grunn
    Døme
    • eg har ikkje naud til å gjere det

Faste uttrykk

  • ha inga naud
    ikkje vere nokon fare
    • det har inga naud
  • i nauda skal ein venene røyne
    sanne vener hjelper ein om ein får det vanskeleg
  • med naud og neppe
    knapt nok;
    berre så vidt
  • med nauda
    knapt nok;
    så vidt
  • naud lærer naken kvinne å spinne
    ein finn ei løysing når ein er i ein vanskeleg situasjon
  • når nauda er størst, er hjelpa nærmast
    når alt ser vanskeleg ut, kan det vere at ein får hjelp
  • til naud
    i naudsfall, i verste fall
  • vere i naud for
    mangle
    • vere i naud for arbeidsplassar

naude

nauda

verb

Opphav

frå lågtysk og frisisk nauen ‘klemme, knipe’, innverknad frå naud; same opphav som nauve

Tyding og bruk

  1. vere til skade eller meins;
    plage
    Døme
    • tankane nauda henne;
    • fryse så det naudar
  2. ta skade av;
    vere plaga av
    Døme
    • han naudar ikkje av ei regnbye

Faste uttrykk

  • det naudar ikkje
    det står ikkje på

njode

njoda

verb

Opphav

norrønt hnjóða

Tyding og bruk

når nauda er størst, er hjelpa nærmast

Tyding og bruk

når alt ser vanskeleg ut, kan det vere at ein får hjelp;
Sjå: naud

i nauda skal ein venene røyne

Tyding og bruk

sanne vener hjelper ein om ein får det vanskeleg;
Sjå: naud

ha inga naud

Tyding og bruk

ikkje vere nokon fare;
Sjå: naud
Døme
  • det har inga naud

naud lærer naken kvinne å spinne

Tyding og bruk

ein finn ei løysing når ein er i ein vanskeleg situasjon;

late nokon i stikken

Tyding og bruk

rømme frå eller svikte nokon i naud;
Sjå: late

jamre seg

Tyding og bruk

Sjå: jamre
  1. ynke seg, klynke
  2. klage si naud;
    beklage seg

brenne på dass

Tyding og bruk

vere i akutt fare eller naud;
Sjå: dass
Døme
  • no må vi gjere noko, for no brenn det på dass