Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 10 oppslagsord

misunneleg

adjektiv

Tyding og bruk

som misunner nokon;

sjalu, avundsjuk

Døme

eg var misunneleg på all merksemda dei fekk;
Eva er misunneleg på Kari;
han er berre misunneleg!

Artikkelside

så til dei grader

Tyding og bruk

brukt forsterkande;

særs, veldig, i høg grad;

Sjå: grad

Døme

konserten innfridde så til dei grader;
ho var så til dei grader misunneleg

Artikkelside

grøn

adjektiv

Opphav

norrønt grǿnn; samanheng med gro (

Tyding og bruk

som har ein farge som friskt gras (og som ligg mellom gult og blått i fargespekteret)
Døme
- grønt gras;
- grøne enger;
- ei grøn jakke;
- den grøne øya
med bleik andletsfarge som tyder på at ein er sjuk, uvel eller utilpass
Døme
- bli grøn av kvalme;
- bli grøn av sinne
umogen
Døme
- grøne bær;
- sylte grøne tomatar
om folk: urøynd, ung
Døme
- han er for grøn til denne stillinga;
- i min grøne ungdom
med mål om å verne om natur og klima;
miljøvenleg
Døme
- grøne politikarar;
- grøne verdiar;
- satse på grøne arbeidsplassar

Faste uttrykk

ergre seg grøn
ergre seg fælt
graset er alltid grønare på andre sida av gjerdet
det andre har, verkar betre enn det ein sjølv har
grøn av misunning
svært misunneleg
grøn bølgje
- samordna lysregulering slik at ein får grønt lys (1) i fleire kryss på rad
- politisk straumdrag som legg vekt på grøn (5) politikk
grøn energi
fornybar energi
grøn lunge
grøntområde
folk treng grøne lunger å gå tur i
grøn mann
lysande grøn menneskefigur i trafikklys som markerer at det er klart for fotgjengarar
kome seg over vegen medan det er grøn mann
grøn revolusjon
- det å føre inn nye hardføre sortar av korn, mais og ris som gjev stor produksjonsauke i landbruket
  den grøne revolusjonen i Asia
- gjennomgripande endring i meir miljøvenleg retning;
  grønt skifte
  byrje på ein grøn revolusjon med overgang til meir miljøvenleg teknologi
grøn stær
augesjukdom med sterkt væsketrykk i det indre av auget
grønt lys
- trafikklys som varslar klar bane
- klarsignal, løyve
  få grønt lys for å setje i verk planen
grønt skifte
gjennomgripande endring i meir miljøvenleg retning
vere budd på det grøne skiftet;
eit grønt skifte krev eit heilskapleg grønt tankesett
i det grøne
ute i naturen;
i det fri
love gull og grøne skogar
love rikdom eller andre gode

Artikkelside

avundsam

adjektiv

Tyding og bruk

misunneleg

Artikkelside

avundsjuk

adjektiv

Opphav

norrønt ǫfundsjúkr

Tyding og bruk

misunneleg

Døme

dei er berre avundsjuke på deg

Artikkelside

grad 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av latin gradus ‘steg, trinn’

Tyding og bruk

steg på ein konkret eller abstrakt skala;
nivå (2), utstrekning, mål (1, mon (3);
intensitet, styrke (1
Døme
- landet har stor grad av sjølvforsyning;
- ulike grader av straff;
- grada av stønad kan variere;
- i den grad ein kan kalle dette venskap
- - vanskegrad
rang, nivå av utvikling
Døme
- akademisk grad;
- embetseksamen av lågare grad
- - doktorgrad
  - generalsgrad
  - offisersgrad
i språkvitskap: nemning for formene positiv, komparativ og superlativ av eit adjektiv (eller adverb)
Døme
- norske adjektiv blir bøygde i grad (fin – finare – finast) og genus
i matematikk: potens (2)
Døme
- ei likning av første, andre eller tredje grad har den ukjende i første, andre eller tredje potens
eining for vinkelmål som svarer til ¹⁄₉₀ av ein rett vinkel, ¹⁄₃₆₀ av ein sirkel;
jamfør gon
Døme
- ein vinkel på 60 grader;
- eit vinkelmål på 60°
eining for inndeling i meridianar og parallellsirklar
Døme
- på 67 grader nordleg breidd;
- 70° nord
- - breiddegrad
  - lengdegrad
eining for temperatur
Døme
- vatn koker ved 100 grader celsius (100 °C);
- det er 25 grader ute

Faste uttrykk

forhøyr av tredje grad
forhøyr under tortur
gå gradene
avansere steg for steg (i eit yrke eller liknande)
i/til ei viss grad
til dels, litt
i ei viss grad kan ein seie det;
eg er til ei viss grad einig med deg
stige i gradene
rykkje opp;
avansere
så til dei grader
brukt forsterkande;
særs, veldig, i høg grad
konserten innfridde så til dei grader;
ho var så til dei grader misunneleg