Nynorskordboka
ung
adjektiv
| eintal | fleirtal | ||
|---|---|---|---|
| hankjønn / hokjønn | inkjekjønn | bunden form | |
| ung | ungt | unge | unge |
| gradbøying | ||
|---|---|---|
| komparativ | superlativ ubunden form | superlativ bunden form |
| yngre | yngst | yngste |
Opphav
norrønt ungrTyding og bruk
- om folk: som har nokså låg alder;særleg: som er mellom barn og fullvaksen, eller som er i nokså tidleg vaksen alder
Døme
- ung gut, jente, mann, kvinne, frue;
- ung og urøynd;
- ung og sprek;
- vere ung av år;
- dei unge – ungdomen;
- både unge og gamle (eller både ung og gammal) – folk i alle aldrar;
- den unge generasjonen
- om tid eller tilhøve: som gjeld folk i nokså låg alder
- slå igjennom i ung alder;
- i (mine) unge år, dagar;
- ha røynt mykje i sitt unge liv;
- eit ungt miljø;
- her trengst det unge krefter, ungt blod
- om folk: som har låg alder i høve til nokon annan eller til ei viss norm
Døme
- vere for ung til å gå i barnehagen;
- for ung til å gå av med pensjon;
- vere i yngste laget til å gifte seg;
- ein ung førsteklassing;
- unge besteforeldre;
- det unge folket i huset – ungfolket;
- dei unge bur i gamlehuset, kårfolket i nyhuset;
- unge Larsen – Larsen junior;
- firma C. Dahl d.y.
- i komparativ og superlativ brukt i jamføring:
- ho er (to år) yngre enn eg;
- ho er yngst av syskena;
- (den) yngste sonen
- komparativ brukt absolutt: nokså ung
- ei yngre dame
Døme
- halde seg ung og slank;
- vere ung av sinn
- nokså ny (i ei verksemd)
Døme
- han er yngst i firmaet – sist tilsett
- om vokster, ting, fenomen, institusjon: nokså nyleg tilkomen, nokså ny
Døme
- ungt gras;
- ung skog;
- ein ung stat;
- ein ung vitskap;
- eit ungt skriftspråk;
- natta er ung – det er tidleg enno
- i jamføring i komparativ og superlativ:
- eldre og yngre steinalder;
- den yngste staten i unionen
Faste uttrykk
- den yngrejunior av to med same namn; forkorta d.y.