Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
32 treff

Nynorskordboka 32 oppslagsord

leksikon

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk , av lexis ‘ord, tale’

Tyding og bruk

  1. handbok, kunnskapsverk med alfabetisk ordna oppslagsord;
  3. i språkvitskap: ordtilfang i eit språk

Faste uttrykk

  • eit levande leksikon
    ein allvitar
Artikkelside

fransk 2

adjektiv

Opphav

av lågtysk fransch; samanheng med frankar

Tyding og bruk

  1. som gjeld Frankrike og franskmenn
    Døme
    • han er fransk;
    • fransk kultur;
    • den franske presidenten
  2. som gjeld språket eller faget fransk (1
    Døme
    • ordet er fransk;
    • fransk stil;
    • fransk ordbok

Faste uttrykk

  • fransk visitt
    svært kort visitt
  • franske poteter
    skiver eller strimlar av råe poteter som er steikt gulbrune og sprøe i frityr;
    pommes frites
Artikkelside

etymologisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld etymologi
Døme
  • ei etymologisk ordbok;
  • ei etymologisk tolking av eit ord

Faste uttrykk

  • etymologisk skrivemåte
    rettskriving som rettar seg etter den opphavlege forma til eit ord
Artikkelside

engelsk 2

adjektiv

Opphav

norrønt en(gil)skr; av gammalengelsk englisc, avleia av angle, engle ‘anglar’

Tyding og bruk

  1. som gjeld England (eller Storbritannia) og engelskmenn
    Døme
    • engelsk kultur;
    • den engelske kongen
  2. som gjeld språket eller faget engelsk (1
    Døme
    • engelsk ordbok;
    • engelsk stil

Faste uttrykk

  • engelsk broderi
    kvit saum av broderte hol på kvitt tøy
    • ta opp att gamle teknikkar som hardangersaum og engelsk broderi
  • engelsk horn
    treblåseinstrument som liknar obo, men er stemt ein rein kvint lågare enn vanleg obo
  • engelsk mil
    lengdemål lik 1609,3 meter
    • arrangere eit gateløp på ei engelsk mil
  • engelsk sjuke
  • engelsk vals
    ein type sakte vals (1
    • eit kurs i tradisjonelle selskapsdansar som engelsk vals
Artikkelside

band 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt band; samanheng med binde

Tyding og bruk

  1. Døme
    • løyse bandet på sekken;
    • setje hunden i band;
    • raude og kvite band blafra i vinden
  2. i overført tyding: noko som sameiner eller samlar;
    Døme
    • ha tette band til heimstaden;
    • styrkje bandet mellom nabolanda
  3. smal strimmel av tøy eller anna material
    Døme
    • kante duken med band til pynt;
    • ha band i håret;
    • få band på såret
  4. ring (1, 2) eller liknande som held noko saman
    Døme
    • setje band på ei tønne
  5. endelaus reim (2) i tekstil eller gummi som går rundt;
    Døme
    • transportere varene på bandet;
    • stå ved bandet og vente på at bagasjen kjem
  6. remse (1 i polyester (1) med finfordelt magnetisk (1) material til å ta opp bilete på eller lyd med
    Døme
    • intervjuet vart teke opp på band
  7. rygg og perm på ei bok;
  8. kvar av bøkene i eit større bokverk;
    Døme
    • andre bandet av Norsk Ordbok
  10. bundel av kornstrå;
  11. ring (1, 1), lenkje (1, 1) eller liknande til pynt
  12. tverrtre som held saman borda i ein båt;
    bindetre mellom standarane i ein bygning
  13. overgang mellom to dalar som hallar i kvar si lei

Faste uttrykk

  • leggje band på
    avgrense (2), minke (2)
    • hendinga la band på engasjementet
  • leggje band på seg
  • leggje i band
    binde, leggje i tvangstrøye
  • på løpande band
    som går i eitt utan avbrot;
    kontinuerleg
    • tragediene følgjer på løpande band
Artikkelside

tesaurisk

adjektiv

Tyding og bruk

som har samanheng med ein tesaurus (1)
Døme
  • ei tesaurisk ordbok
Artikkelside

tysk 2

adjektiv

Opphav

norrønt þýðverskr, þýskr; jamfør tysk deutsch

Tyding og bruk

  1. som gjeld Tyskland og tyskarar
    Døme
    • tysk kultur;
    • den tyske presidenten
  2. som gjeld språket eller faget tysk (2, 2)
    Døme
    • tysk ordbok
Artikkelside

tesaurus

substantiv hankjønn

Opphav

av latin thesaurus; frå gresk ‘skatt(kammer)'

Tyding og bruk

  1. ordbok over alle orda i eit fag, ein tekst eller ei tekstsamling
  2. i IT: alfabetisk liste over alle nøkkelord (søkjeord) som gjev tilgang til informasjon som er lagra i systemet
Artikkelside

synonymordbok

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

ordbok der kvart oppslagsord er ført med synonym (1
Artikkelside

leksikograf

substantiv hankjønn

Opphav

av leksikon og -graf

Tyding og bruk

  1. person som arbeider med leksikografi (1)
  2. ordbok- eller leksikonforfattar
Artikkelside
Side 1 av 4