Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

melding

substantiv hokjønn

Opphav

av melde (3

Tyding og bruk

  1. det å melde eller bli meld
    Døme
    • melding av skadar
  2. innhald i noko som blir meldt;
    kunngjering, opplysning, beskjed, rapport
    Døme
    • gje melding om noko;
    • eleven fekk melding med seg heim;
    • det har kome meldingar om nye kampar ved grensa
  3. Døme
    • ho fekk ikkje svar på meldingane ho sende
  4. det å melde (3, 4) i kortspel
    Døme
    • ei dristig melding
  5. omtale, vurdering;
    Døme
    • teaterstykket har fått rosande meldingar
Artikkelside

dom 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dómr, jamfør tysk tun og engelsk do ‘gjere’; jamfør -dom

Tyding og bruk

  1. sluttavgjerd i ei rettssak
    Døme
    • felle ein dom;
    • domen lyder på to års fengsel;
    • dom utan vilkår;
    • ein mild dom;
    • anke ein dom;
    • utan lov og dom
  2. Døme
    • min dom om kunstverket

Faste uttrykk

  • dom på vilkår
  • dom utan vilkår
    dom som må sonast
  • i dyre domar
    svært dyrt
  • kome opp til doms
    om sak for retten: vere klar til domfelling
  • setje seg til doms over
    fordøme, døme, kritisere
  • utan lov og dom
    utan rettargang
    • bli fengsla utan lov og dom
Artikkelside

normativ

adjektiv

Opphav

frå fransk; jamfør norm

Tyding og bruk

som tener til rettesnor;
som inneheld vurdering;
til skilnad frå deskriptiv
Døme
  • ein normativ etikk
Artikkelside

nøktern

adjektiv

Opphav

frå tysk, opphavleg ‘som hender tidleg om morgonen’, truleg frå latin nocturnus ‘nattleg’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein nøktern person
  2. Døme
    • ei nøktern framstilling av ei sak;
    • ei nøktern vurdering
  3. Døme
    • eit nøkternt budsjett
    • brukt som adverb:
      • leve nøkternt
  4. Døme
    • huset hadde ei nøktern innreiing
Artikkelside

løpande, laupande

adjektiv

Opphav

av løpe

Tyding og bruk

  1. som løper
    Døme
    • ho felte ein løpande hjort
    • brukt som adverb:
      • hunden kom løpande
  2. som går føre seg kontinuerleg;
    som stadig kjem att
    Døme
    • løpande utgifter;
    • vere i løpande dialog med kommunen;
    • reglane er under løpande vurdering
    • brukt som adverb
      • halde nokon løpande orientert
  3. som dannar éi målbar eining av ei viss utstrekning eller lengd
    Døme
    • selje skurlast i løpande meter

Faste uttrykk

  • på løpande band
    som går i eitt utan avbrot;
    kontinuerleg
    • tragediene følgjer på løpande band
Artikkelside

føreta, føretake

føretaka

verb

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk ‘setje noko framfor seg for å sjå nærare på det’

Tyding og bruk

setje i verk;
gjere
Døme
  • føreta ei heilskapleg vurdering

Faste uttrykk

  • føreta seg
    ta seg til;
    gjere
    • ho treng ikkje føreta seg noko
Artikkelside

mappevurdering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vurderingsmåte som går ut på at eleven eller studenten får vurdering på grunnlag av fleire arbeid som er arkiverte i éi mappe
Artikkelside

kunstkritikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vurdering av kunst (3);
jamfør kritikk (2)
Artikkelside

kredittvurdering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vurdering av kredittverdigheita til ein person, ei verksemd eller ein stat
Artikkelside

litteraturkritikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vurdering av (samtids)litteratur
Artikkelside
Side 2 av 6