Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 89 oppslagsord

hende 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av hende (3

Tyding og bruk

noko som hender;
hending;
sjeldsynt tilfelle
Døme
  • eit stort hende
Artikkelside

gras

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt gras

Tyding og bruk

  1. plante(r) i grasfamilien eller andre liknande (blomsterlause) vekstar som veks i store mengder
    Døme
    • liggje i det grøne, duftande graset;
    • graset veks;
    • graset kitla mellom tærne
  2. gras (1) som dekkjer eit område, til dømes beitemark, plen eller idrettsbane
    Døme
    • spele tennis på gras
  3. blad og stilk på rotvekst eller liknande;
    til dømes potetgras
  4. Døme
    • røykje gras

Faste uttrykk

  • bite i graset
    tole nederlag;
    tape (2, 2)
  • graset er alltid grønare på andre sida av gjerdet
    det andre har, verkar betre enn det ein sjølv har
  • medan graset gror, døyr kua
    dersom førebuingane tek for lang tid, blir det heile for seint eller uaktuelt
  • på gras
    på vent;
    i bakhanda
    • ha ein vikar gåande på gras i tilfelle ein fast tilsett blir sjuk
  • som eld i tørt gras
    svært fort
    • rykta spreidde seg som eld i tørt gras
  • tene pengar som gras
    tene mykje pengar raskt
Artikkelside

hjartesak

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. sak som ligg ein særleg på hjartet;
    spørsmål som ein er svært oppteken (2) av
    Døme
    • utvida bedriftsdemokrati er ei hjartesak for partiet;
    • nynorsk er ei hjartesak for paritet
  2. sak, tilfelle som har med kjærleik å gjere
Artikkelside

hjarteanfall

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

brått tilfelle av hjartesjukdom med (sterke) smerter
Artikkelside

hjartetilfelle

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

gåte

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gáta; samanheng med gjete (2 og gjette

Tyding og bruk

  1. dunkel utsegn som ein skal finne ut meininga med
    Døme
    • løyse gåter;
    • tale i gåter;
    • ho var god til å gjette gåter
  2. vanskeleg, uforståeleg, mystisk tilfelle
    Døme
    • det er ei gåte for meg korleis det kunne hende
Artikkelside

grensetilfelle

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tilfelle som ligg på grensa mellom to kategoriar eller liknande;
Artikkelside

enkelstudie, enkeltstudie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

studie basert på informasjon om eitt einskilt tilfelle
Artikkelside

uansett

preposisjon

Opphav

av bokmål anse

Tyding og bruk

  1. utan omsyn til, same kva
    Døme
    • alle uansett alder
  2. som adverb:i alle tilfelle, kor som er
    Døme
    • eg reiser uansett
Artikkelside

vilkår

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk, av vilje (1 og kår; eigenleg ‘viljeval’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • vere med på visse vilkår;
    • fylle vilkåra som lova set;
    • ikkje på vilkår! – ikkje i noko tilfelle, aldri i verda!
  2. i jus: bindande fråsegn i ei avtale
    Døme
    • dom på vilkår – vilkårsdom;
    • dom utan vilkår
  3. føresetnad for utvikling;
    Døme
    • vekstvilkår
Artikkelside
Side 5 av 9