Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 45 oppslagsord

økseblad

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tynn, flat del av eit øksehovud innover frå egga
Artikkelside

vonløyse

substantiv hokjønn

Opphav

sjå -løyse

Tyding og bruk

det å vere vonlaus, det at all von er ute;
Døme
  • vonløysa seig innover dei
Artikkelside

varde 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt varði; samanheng med var (3

Tyding og bruk

  1. endereist stein;
    opplødde steinar som merkjer av ein fjelltopp, sti og liknande
    Døme
    • følgje vardane innover vidda
Artikkelside

utan

preposisjon

Opphav

norrønt útan; av ut

Tyding og bruk

  1. inn frå, innover frå
    Døme
    • utan havet, tunet;
    • utan med stranda – innover stranda
  2. på utsida av
    Døme
    • utan døra
    • særleg som adverb:
      • både innan og utan
  3. ikkje (utstyrt) med, fri for, skild frå
    Døme
    • gå utan hatt;
    • utan mat og pengar;
    • greie seg godt utan (briller, følgje);
    • dei reiste utan han;
    • slå seg utan å gråte;
    • han slo seg utan at han gret;
    • det gjekk, men ikkje utan slit
  4. bortsett frå, utanom
    Døme
    • alle var der utan (m)eg;
    • ho bad alle utan meg;
    • eg reiser ikkje utan at du blir med
  5. som subjunksjon: utan at, ikkje slik at
    Døme
    • han var her utan eg visste det
  6. som subjunksjon: utan at, dersom ikkje
    Døme
    • eg reiser ikkje utan du blir med

Faste uttrykk

  • utan tvil
    tvillaust
  • utan vidare
    beinfram, rett og slett, som ein sjølvsagd ting
Artikkelside

underarmsskot, underarmsskott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

skot i handball der ein vrir skotarmen innover mot kroppen og framover
Artikkelside

ubygd 2

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje oppbygd;
ikkje bygd på;
ikkje utbygd, utan folk(esetnad)
Døme
  • tomta ligg ubygd;
  • ubygde strøk;
  • det er ubygd innover der
Artikkelside

tåe 2

tåa

verb

Opphav

av tå (1

Tyding og bruk

bruke eller vende tærne
Døme
  • tåe ut, inn – gå med tærne vende utover, innover

Faste uttrykk

  • tåe seg fram
    stiltre seg på tå
Artikkelside

teigpløye

teigpløya

verb

Tyding og bruk

pløye frå midten og utetter, slik at jorda blir velta frå begge sider innover mot midten
Artikkelside

styrt 2

substantiv hankjønn

Opphav

av styrte

Tyding og bruk

  1. sterk, brå straum;
    • båten fekk ein styrt innover ripa
    • ta ein kald styrt
Artikkelside

sprøyte 2

sprøyta

verb

Opphav

nederlandsk spuiten; omlaga etter sprute

Tyding og bruk

  1. sende ut væske i strålar
    Døme
    • sprøyte frukttrea mot skadedyr;
    • sprøyte måling på huset;
    • sprøyte vatn utover åkeren
    • sprute
      • vatnet sprøytte innover dekk
    • i overført tyding:
      • staten har sprøytt millionar inn i tiltaket
  2. Døme
    • sprøyte møk
Artikkelside
Side 4 av 5