Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 27 oppslagsord

vignett

substantiv hankjønn

Uttale

òg vinjetˊt

Opphav

fransk diminutiv av vigne ‘vinranke’

Tyding og bruk

  1. lita dekorasjonsteikning (opphavleg av ei vinranke) på tittelbladet eller føre eller etter kvart kapittel
  2. stutt kjenningsmelodi, karakteriserande kjennemerke
    Døme
    • ha ei fast spalte i avisa med sin eigen vignett over
Artikkelside

vers

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt vers m, n, versi m; latin versus ‘vending’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • strofa har fire vers
  2. Døme
    • syngje alle tre versa
  3. Døme
    • skrive vers
  4. del av kapittel i Bibelen
    Døme
    • evangeliet etter Johannes, kapittel 3, vers 16 el. 3. kapittelet, 16. verset (Joh 3.16)

Faste uttrykk

  • syngje på siste verset
    gå mot slutten
Artikkelside

epilog

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk; av epi- og -log

Tyding og bruk

til skilnad frå prolog
Døme
  • ei bok med fire kapittel og ein epilog
Artikkelside

epigraf

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk epi- og -graf; jamfør epi- og -graf

Tyding og bruk

  2. motto i byrjinga av bok eller kapittel
Artikkelside

drøfte

drøfta

verb

Opphav

samanheng med drype (1; opphavleg ‘riste korn i såld eller liknande slik at agner og støv skil seg ut’

Tyding og bruk

  1. ta føre seg og diskutere frå ulike sider;
    finne svar ved å diskutere ulike alternativ;
    Døme
    • utvalet har drøfta saka;
    • spørsmålet blir drøfta vidare i neste kapittel
  2. i matematikk: liste opp eigenskapane til ein funksjon (2)
  3. reinse korn ved å riste slik at agner og rusk skil seg ut
Artikkelside

domkapittel

substantiv inkjekjønn

Opphav

av dom (2

Tyding og bruk

presteskap ved ei katolsk domkyrkje;
jamfør kapittel (3)
Artikkelside

dele 2

dela

verb

Opphav

norrønt deila(st); opphavleg frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. stykkje opp ein heilskap i mindre einingar;
    kløyve, skilje
    Døme
    • dele noko på tvers
    • brukt som adjektiv:
      • det er delte meiningar om kva som er best;
      • mange foreldre har delt omsorg
  2. Døme
    • gonge og dele;
    • 12 delt på 3 er 4
  3. skifte (2, 4), fordele;
    Døme
    • fiskarane delte fangsten mellom seg;
    • arbeidet er delt på fleire byggjefirma
  4. ha felles eigarskap over;
    ha saman
    Døme
    • dele hybel;
    • dele æra;
    • eg deler ikkje meininga di
  5. informere, fortelje, kunngjere;
    gje andre innsikt i
    Døme
    • venninnene delte alt med kvarandre;
    • dele innlegg på sosiale medium;
    • dele meiningane sine;
    • han delte erfaringane sine med gruppa

Faste uttrykk

  • dele inn
    samle i ulike grupper eller inndelingar;
    gruppere, avgrense
    • boka er delt inn i femten kapittel
  • dele seg
    splitte seg i fleire delar eller komponentar;
    samle seg i to eller fleire grupperingar
    • retten delte seg i saka
  • dele syn
    vere samd
    • eg deler syn med partiet i mange saker
  • dele ut
    gje, overrekkje;
    fordele
    • dele ut ein pris;
    • dei delte ut gratis vaflar på arrangementet
Artikkelside
Side 3 av 3