Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 90 oppslagsord

nervøs

adjektiv

Opphav

frå fransk; av latin nervosus ‘senesterk’

Tyding og bruk

  1. som gjeld nervane
    Døme
    • nervøse lidingar;
    • få nervøst samanbrot
  2. som har dårlege nervar;
    Døme
    • han vart nervøs av det store arbeidspresset;
    • ho gjekk med korte, nervøse steg
  3. Døme
    • du gjer meg nervøs;
    • ho var veldig nervøs for oppkøyringa;
    • faren tok til å bli nervøs for guten
  4. i overført tyding: ustabil
    Døme
    • ein nervøs aksjemarknad
Artikkelside

mobb

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk mob; av latin mobile (vulgus) ‘rørleg, uroleg (folkemengd)'

Tyding og bruk

rå folkemasse;
Døme
  • han sprang for livet med mobben etter seg
Artikkelside

nomadeliv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. det å leve som nomade (1)
  2. omflakkande levevis
    Døme
    • eit uroleg nomadeliv der ein aldri heilt fekk rotfeste nokon stad
Artikkelside

hovudristande

adjektiv

Tyding og bruk

som ristar på hovudet fordi ein er oppgjeven eller uroleg
Døme
  • ein hovudristande lærar
Artikkelside

hoppe 2

hoppa

verb

Opphav

norrønt hoppa

Tyding og bruk

  1. ta sats og sprette i vêret med hjelp av føtene;
    Døme
    • hoppe i vêret;
    • hoppe over bekken;
    • hoppe ned frå steinen;
    • hoppe på sjøen;
    • hoppe høyde;
    • han har hoppa over 200 m på ski;
    • ungane hoppa strikk;
    • dei hoppar paradis i friminuttet
  2. fare opp frå underlaget;
    Døme
    • slå i bordet så koppar og glas hoppar
  3. vere uroleg;
    Døme
    • hjartet hoppar i brystet;
    • lyden fekk meg til å hoppe i stolen

Faste uttrykk

  • det er like godt å hoppe i det som å krype i det
    det er like godt å ta alt det utrivelege med ein gong som litt etter kvart
  • hoppe av i svingen
    avbryte samleie før sædavgang
  • hoppe av
    • gå ut av ei ideologisk eller religiøs gruppe
    • bli att i eit framandt land og søkje politisk asyl
  • hoppe etter Wirkola
    (etter den norske skihopparen Bjørn Wirkola) prøve seg mot eller følgje etter ein som er betre;
    ikkje lykkast heilt
  • hoppe inn i
    ta på seg, ta over (ei rolle på kort varsel)
  • hoppe over
    fare forbi, gløyme, oversjå (noko)
    • vi hoppar over denne oppgåva inntil vidare
  • hoppe på
    slå til på (eit tilbod eller ein sjanse)
    • vi hoppa på ein sydentur
Artikkelside

idke 1

substantiv hokjønn

Opphav

av idke (2

Tyding og bruk

uroleg venting;
Døme
  • liggje på idke;
  • liggje med idke
Artikkelside

gå/sitje/stå som på nåler

Tyding og bruk

vere uroleg, spent, nervøs;
Sjå: nål
Artikkelside

nål

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt nál

Tyding og bruk

  1. tynn, spiss reiskap til å sy eller hekle med eller til å feste noko med
    Døme
    • bruke nål og tråd;
    • træ i nåla;
    • feste noko med ei nål
  2. del av kanyle (1) til å stikke inn i kroppen for å sprøyte inn medisin
  3. smykke eller merke som blir festa med ei nål (1)
    Døme
    • pynte jakka med ei nål
  4. Døme
    • nåla på badevekta
  5. noko som liknar ei nål (1)
    Døme
    • nålene på juletreet drys

Faste uttrykk

  • gå/sitje/stå som på nåler
    vere uroleg, spent, nervøs
  • ikkje eige nåla i veggen
    ikkje eige noko;
    vere utfattig
  • leite etter nåla i høystakken
    prøve å finne noko lite i ei stor mengd
  • naken som nåla
    svært fattig
Artikkelside

kok 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å koke;
    jamfør oppkok (1)
    Døme
    • få vatnet i kok;
    • ha potetene på kok
  2. sterk, uroleg rørsle
    Døme
    • sjøen står i kok
  3. i overført tyding: opprør, uro
    Døme
    • setje sinna i kok

Faste uttrykk

  • halde koken
    fortsetje med full kraft;
    stå på
Artikkelside

narresmokk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

laus tåtesmokk utan flaske som småbarn kan suge på
Døme
  • viss barnet er uroleg, kan narresmokken gje barnet ei trygg kjensle;
  • ho låg i barnevogn og saug narresmokk
Artikkelside
Side 2 av 9