Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 46 oppslagsord

etymologi

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk etymos ‘sann, verkeleg’ og -logi

Tyding og bruk

grein av språkvitskapen som studerer opphavet til, utviklinga av og slektskapen mellom ord
forklaring av opphavet til eit ord
Døme
- finne etymologien til eit ord;
- ordet har uviss etymologi

Artikkelside

sant å seie

Tyding og bruk

ærleg talt;

Sjå: sann

Artikkelside

ganske enkelt

Tyding og bruk

rett og slett;

beintfram;

Sjå: enkel

Døme

denne historia er ganske enkelt ikkje sann

Artikkelside

hei sann

interjeksjon

Tyding og bruk

brukt som kjensleutbrot, særleg ved glede, overrasking, fart eller liknande;

jamfør hei (, 2)

Døme

hei sann, no gjekk det visst litt for fort

Artikkelside

heisatur

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk hei, heis(s)a interjeksjon og truleg av fransk çà ‘her, hit’, av hei (; av eldre heisa ‘hei sann’

Tyding og bruk

tur der ein slår seg laus, festar og ranglar

Døme

dei hadde vore på ein heisatur til København

Artikkelside

dyreven, dyrevenn

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som er glad i dyr (, 1)

Døme

han er ein sann dyreven

Artikkelside

sannsynleg

adjektiv

Opphav

etter tysk; av sann (

Tyding og bruk

rimeleg, truleg
Døme
- ei sannsynleg forklaring
mogleg, venteleg
Døme
- ei sannsynleg løysing

Artikkelside

fryd

substantiv hankjønn

Opphav

frå dansk; jamfør norrønt frygð ‘prakt’

Tyding og bruk

glede, frygd

Døme

alt er berre fryd og glede;
det er ein fryd å sjå;
dei hylte i skrekkblanda fryd;
det skal vere meg ein sann fryd å skrive dette

- skadefryd

Faste uttrykk

ein fryd for auga
vakkert å sjå på
her var det rydda og stelt så det var ein fryd for auga

Artikkelside

boolsk

adjektiv

Opphav

etter namnet til den engelske matematikaren G. Boole, 1815–1864

Tyding og bruk

i matematikk og logikk: som har to moglege verdiar for variablar, kalla ‘sann’ eller ‘usann’, og uttrykt som 1 eller 0

Døme

‘og’ og ‘eller’ er boolske operatorar

Faste uttrykk

boolsk algebra
algebra som tek i bruk logiske operatorar

Artikkelside

æve

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ævi

Tyding og bruk

(særs) lang tid
Døme
- det vart ikkje noka lang æve – det varte ikkje lenge;
- det er ei heil æve sidan
levetid, liv;
i ordtak:
Døme
- det veit ingen si æve før ho er all
tidsalder, tidbolk
endelaus tid, tid utan byrjing og slutt
- i bibelmål:
  ein sann Gud frå æve og til æve

Faste uttrykk

i all æve
for alltid

Artikkelside

Side 2 av 5

Resultat per side: