Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 75 oppslagsord

merknad

substantiv hankjønn

Opphav

av merkje og -nad

Tyding og bruk

  1. utsegn, kommentar, opplysning, fotnote, (kritisk) ytring;
    Døme
    • gjere merknader;
    • kome med merknader til framlegget;
    • skrive ein merknad i margen
  2. i skulen: negativ kommentar om elev i karakterbok eller liknande;
    Døme
    • få merknad for dårleg orden
Artikkelside

perfekt

adjektiv

Opphav

frå latin , av perficere ‘fullføre’

Tyding og bruk

heilt utan feil eller manglar;
fullkomen (2), feilfri;
framifrå
Døme
  • ei perfekt lukeparkering;
  • ein perfekt sommardag;
  • perfekte forhold for skigåing
  • brukt som adverb:
    • snakke eit språk perfekt

Faste uttrykk

  • perfekt storm
    • kraftig storm (1) som kjem på grunn av ein uvanleg kombinasjon av vêrfenomen
    • kritisk situasjon som har oppstått på grunn av ein kombinasjon av fleire uvanlege faktorar
      • energikrisa er ein perfekt storm
Artikkelside

perfekt storm

Tyding og bruk

Sjå: perfekt
  1. kraftig storm (1) som kjem på grunn av ein uvanleg kombinasjon av vêrfenomen
  2. kritisk situasjon som har oppstått på grunn av ein kombinasjon av fleire uvanlege faktorar
    Døme
    • energikrisa er ein perfekt storm
Artikkelside

prekær

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin precarius ‘på nåde, uviss, utrygg’

Tyding og bruk

svært vanskeleg;
utrygg, kritisk (3)
Døme
  • ein prekær situasjon
Artikkelside

offentlegheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. folk flest;
    Døme
    • ei kritisk offentlegheit
  2. det at noko er kjent eller tilgjengeleg for alle
    Døme
    • saka er unntatt offentlegheit;
    • offentlegheit er viktig for rettstryggleiken
Artikkelside

oppøving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å øve opp
Døme
  • oppøving av kritisk evne
Artikkelside

negativisme

substantiv hankjønn

Opphav

av negativ (2 og -isme

Tyding og bruk

  1. uvillig, kritisk innstilling
  2. i medisin: sterk hug til å gjere det motsette av det som blir venta av eller pålagt ein
Artikkelside

negativ 2

adjektiv

Opphav

frå latin; jamfør negere

Tyding og bruk

  1. nektande
    Døme
    • få negativt svar
    • brukt som substantiv: noko som blir peikt ut som usant eller ukorrekt
      • testen kan i somme tilfelle gje falske negativar eller falske positivar
  2. som er dårlegare enn venta;
    som manglar noko;
    Døme
    • den svenske sigeren var eit negativt resultat for Noreg;
    • positive og negative sider ved å bu i ein storby
  3. lite gjevande eller oppmuntrande;
    Døme
    • negativ kritikk
  4. Døme
    • han er alltid så negativ;
    • ho var negativ til endringane
  5. Døme
    • eit negativt samsvar
  6. i medisin: som ikkje inneheld det ein har testa for
    Døme
    • graviditetstesten var negativ
  7. i matematikk: som er mindre enn null
    Døme
    • negative tal
Artikkelside

masse

substantiv hankjønn

Opphav

av latin massa ‘deig, klump’; av gresk maza ‘mjøldeig’, av massein ‘kna’

Tyding og bruk

  1. (formlaust) stoff;
    substans, ofte som råmateriale til noko
    Døme
    • ein glødande masse;
    • køyre vekk masse frå tunnelarbeidet
  2. i fysikk: stoffmengd i ein lekam, målt i kilogram;
    til skilnad frå vekt (1)
    Døme
    • ein masse på 1 kilogram veg om lag 1 newton på jorda
  3. stor mengd;
    svært mykje
    Døme
    • det var masse folk på festen;
    • vi fekk ein masse fisk;
    • firmaet tente masse pengar
  4. særleg i bunden form: folk flest;
    dei breie laga av folket
    Døme
    • leiarane har lite kontakt med massane

Faste uttrykk

  • kritisk masse
    minste mengd av eit radioaktivt stoff som skal til for å starte ein kjedereaksjon
Artikkelside

liberal teologi

Tyding og bruk

protestantisk teologisk retning på 1800- og 1900-talet som stilte seg kritisk til kyrkjelæra og ville gjere kristendomen akseptabel for moderne menneske;
Sjå: liberal
Artikkelside
Side 2 av 8