Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 115 oppslagsord

grunn 2

adjektiv

Opphav

norrønt grunnr; samanheng med grunn (1

Tyding og bruk

  1. ikkje djup
    Døme
    • grunn sjø;
    • vasse på grunt vatn
  2. i overført tyding: lite reflektert, djuptgåande eller djuptenkt;
    overflatisk
    Døme
    • ha grunne kunnskapar;
    • han blir skildra som ein grunn person

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer

rive 2

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt rifa

Tyding og bruk

sprekk, rift
Døme
  • ei rive i planken;
  • ei djup rive i berget

brumme

brumma

verb

Opphav

av lågtysk brummen, lydord

Tyding og bruk

  1. gje frå seg ein djup, summande lyd;
    Døme
    • bjørnen brummar og brumlar;
    • motoren brumma
  2. gje uttrykk for misnøye
    Døme
    • han brumma strengt

brumle

brumla

verb

Opphav

av tysk brummeln, lydord

Tyding og bruk

  1. gje frå seg ein djup, surrande eller burande lyd
    Døme
    • humla brumla
  2. Døme
    • han brumlar og kjeftar

lon

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lón; samanheng med logn (2

Tyding og bruk

lang, djup høl

alt 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom italiensk, frå latin; av altus ‘høg’, opphavleg om høg mannsrøyst

Tyding og bruk

  1. djup kvinne- eller barnerøyst
  2. songar(inne) med alt (1, 1)
    Døme
    • altar og sopranar
  3. djupaste kvinne- eller barnerøyst i korsats
  4. parti for alt (1, 1) i ein komposisjon
  5. brukt som førsteledd i samansetningar: instrument i same leie som ein alt (1, 1)

djupdykking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. dykking til djup som er større enn 20 m
    Døme
    • undervassveising og djupdykking i Nordsjøen
  2. i overført tyding: det å fordjupe seg i noko
    Døme
    • journalisten dreiv med djupdykking i tekstane

issoleie

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

høgfjellsplante med tjukke, blanke, oppflika blad, og store, kvite blomstrar, som i løpet av blomstringa skiftar farge til djup raud;
Ranunculus glacialis

mosegrøn

adjektiv

Tyding og bruk

djup gulgrøn
Døme
  • mosegrøne steinar;
  • ei mosegrøn bukse