Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
117 treff

Bokmålsordboka 50 oppslagsord

Nynorskordboka 67 oppslagsord

tverrsving

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

brå, krapp sving
Døme
  • flyet gjorde ein tverrsving;
  • ein tverrsving på vegen
Artikkelside

tur 4

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av ture (3

Tyding og bruk

Døme
  • turen frå flyet, omnen
Artikkelside

trimme

trimma

verb

Opphav

engelsk trim ‘klippe, stelle’

Tyding og bruk

  1. setje i god stand
    Døme
    • trimme fartyet, flyet – fordele lasten i fartyet, flyet slik at jamvekta blir best mogleg;
    • trimme ein motor – finstille, innstille ein motor slik at han yter fleire hestekrefter;
    • trimme ein hund – stusse og kjemme ein hund
    • øve opp
      • trimme nokon for større oppgåver
  2. drive lettare trening;
    Døme
    • trimme tre gonger i veka
Artikkelside

styreinnretning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

innretning til å styre (2, 1) med
Døme
  • det var ein feil på styreinnretninga på flyet
Artikkelside

styrte

styrta

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. falle, rase, strøyme (ned)
    Døme
    • flyet styrta i havet;
    • styrte ned;
    • elva styrta utfor stupet
  2. tømme, slå ut med fart
    Døme
    • styrte lasset i fyllinga
    • kaste, støyte ned
      • styrte nokon i avgrunnen
    • felle (3
      • styrte regjeringa
    • kaste (3
      • styrte ein i ulykka;
      • styrte seg ut i dristige spekulasjonar
  3. Døme
    • styrte på dør
  4. falle om
    Døme
    • han gjekk til han styrta
Artikkelside

spinne

spinna

verb

Opphav

norrønt spinna

Tyding og bruk

  1. lage tråd, tvinne
    Døme
    • spinne garn;
    • spinne lin, ull
  2. dure veikt, surre
    Døme
    • motoren spann jamt og fint
  3. gå rundt (utan å få feste)
    Døme
    • bilhjula spann i søla;
    • flyet spann fleire gonger før det gjekk i sjøen

Faste uttrykk

  • spinne i hop
    dikte opp, finne på (noko)
  • spinne vidare på
    utvikle (noko), fantasere rundt, dra, tvære ut
Artikkelside

spinn

substantiv inkjekjønn

Opphav

av spinne

Tyding og bruk

  1. nett av fine trådar
    Døme
    • spinn av kongroa
    • fantasiar, grubling
      • hjernespinn;
      • oppspinn;
      • tankespinn
  2. roterande rørsle
    Døme
    • flyet kom i spinn;
    • bilen kom i spinn i ein krapp sving;
    • gå (heilt) i spinn – òg overf: miste (sjølv)kontrollen;
    • det gjekk (heilt) i spinn for meg – eg vart heilt fortumla
Artikkelside

spak 1

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med lågtysk spake ‘hjuleike’

Tyding og bruk

  1. (vekt)stong til å flytte eller lyfte noko med;
  2. stong, handtak til å regulere eller setje i funksjon ein reiskap(sdel), maskin, eit apparat eller liknande
    Døme
    • girspak;
    • flykapteinen sat sjølv ved spaken – styrte sjølv flyet;
    • spakane på ein gravemaskin

Faste uttrykk

  • bak spakane
    • med beteninga av eit fly eller anna køyretøy
      • min første gang bak spakane i eit fly
    • i musikk og film: med ansvar for miksebordet
      • bandet hadde ein dyktig lydteknikar bak spakane
Artikkelside

radiokontakt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • miste radiokontakten med flyet
Artikkelside

forseinke

forseinka

verb

Tyding og bruk

  1. få til å kome seinare enn planlagt
    Døme
    • vere ein time forseinka;
    • flyet blir forseinka;
    • forseinke planane om bygging;
    • forseinke fredsprosessen
    • brukt som adjektiv
      • ei forseinka helsing;
      • ete forseinka frukost
  2. få til å flytte seg eller jobbe tregare;
    Døme
    • snøfallet forseinka oss;
    • bli forseinka av motorstopp;
    • vere forseinka av dårlege bein
Artikkelside
Side 6 av 7