Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

svelg 1

substantiv hankjønn

Opphav

av svelge

Tyding og bruk

Døme
  • ein svelg kaffi
Artikkelside

svelg 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt svelgr m

Tyding og bruk

  1. attarste del av munnhola
  2. Døme
    • breelva rann ned i eit svelg;
    • eit svelg mellom krav og tilbod
Artikkelside

svelge, svelgje

svelga, svelgja

verb

Opphav

norrønt svelg(j)a

Tyding og bruk

  1. med ei muskelrørsle i svelget føre mat, drikke og liknande ned i matrøyret
    Døme
    • svelgje ei tugge
    • halde att
      • svelgje gråten i seg
    • bite i seg, finne seg i
      • svelgje skamma
  2. i presens partisipp: botnlaus, gapande
    Døme
    • eit svelgjande djup
Artikkelside

laryngal 2

adjektiv

Opphav

av gresk larynx, genitiv laryngos, ‘svelg, strupe(hovud)'

Tyding og bruk

om språklyd: som blir laga i strupehovudet
Artikkelside

holemot

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør mot (2

Tyding og bruk

Artikkelside

halskjertel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lymfekjertel i halsen som drenerer nasehole, munnhole og svelg
Artikkelside

halseitel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lymfeknute i halsen som drenerer nase, munnhole og svelg;
Artikkelside

hals

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hals

Tyding og bruk

  1. kroppsdel mellom hovudet og resten av kroppen
    Døme
    • strekkje hals for å sjå betre;
    • leggje armane om halsen på nokon;
    • kaste seg om halsen på nokon
  2. Døme
    • ha trong hals;
    • fukte halsen;
    • få noko i halsen;
    • stå med gråten i halsen
  3. (del av) klesplagg som skal dekkje halsen
    Døme
    • skjorta er litt vid i halsen;
    • genser med høg hals;
    • ta på seg ein hals før ein går ut i kulda
  4. smalnande del som minner om ein hals (1);
    smalt parti, til dømes om landskap
    Døme
    • halsen på ein gitar
  5. smalnande del fram mot stamnen på ein båt; jamfør båthals
    Døme
    • sitje framme i halsen
  6. (tau eller talje til å feste) fremste, nedste hjørnet på eit segl
    Døme
    • liggje for babords halsar
  7. brukt nedsetjande som etterledd i samansetningar: uvørden person

Faste uttrykk

  • av full hals
    med så mykje stemme ein har;
    så høgt ein kan
    • syngje av full hals
  • få/ha opp i halsen
    vere lei av;
    ha fått nok av noko eller nokon
    • eg har fått dei langt opp i halsen
  • gje hals
    • om hund: gøy
    • kaste opp
  • hals over hovud
    snøgt og utan førebuing;
    hovudstups
  • kross på halsen!
    æresord!
  • med krum hals
    med stor kraft og sterk vilje
    • vi gjekk laus på problemet med krum hals
  • over hals og hovud
    snøgt og utan førebuing;
    hovudstups
  • på sin hals
    med liv og sjel
    • dei er fotballfans på sin hals
  • setje latteren i halsen
    brått synast at noko ikkje er morosamt lenger
  • vri halsen om på
    gjere det av med nokon;
    drepe
    • viss du ikkje teier no, vrir eg halsen om på deg!
Artikkelside

kaos

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk khaos ‘gap, svelg’

Tyding og bruk

  1. tilstand prega av uorden og forvirring
    Døme
    • åtvare mot kaos på vegane;
    • det var kaos i økonomien
  2. i mytologi: tomrom som var før verda vart skapt;
    motsett kosmos
Artikkelside

guttural 2

adjektiv

Opphav

av latin guttur ‘svelg, strupe’

Tyding og bruk

  1. som gjeld strupen
  2. om språklyd: som blir laga med tungeryggen mot den mjuke ganen;
Artikkelside
Side 1 av 3