Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

granne

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt granni, g- av germansk ge- ‘saman’; samanheng med islandsk rann ‘hus’

Tyding og bruk

land, folk som er nær
Døme
  • be grannen om hjelp;
  • dei er gode grannar;
  • grannen min på lesesalen;
  • Sverige, grannen vår i aust
Artikkelside

grann 2

adjektiv

Opphav

norrønt grannr; samanheng med gran

Tyding og bruk

  1. Døme
    • grann midje;
    • vere grann i røysta
  2. Døme
    • ikkje vere så grann om det
  3. brukt som adverb: tydeleg
    Døme
    • eg kan grant minnast dei søndagsmorgonane
Artikkelside

nabo

substantiv hankjønn

Opphav

frå dansk; jamfør norrønt nábúi ‘ein som bur nær’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ha gode naboar
  2. Døme
    • Sverige er naboen vår i aust
Artikkelside

lagleg

adjektiv

Opphav

norrønt lagligr; av lag

Tyding og bruk

  1. høveleg, passeleg, tenleg
    Døme
    • finne ein lagleg stad å stoppe på;
    • håpe på godt og lagleg vêr
    • brukt som adverb
      • ein lagleg stor kjepp
  2. omgjengeleg, grei
    Døme
    • ein god og lagleg granne

Faste uttrykk

  • stå lagleg til for hogg
    stå høveleg til for åtak eller kritikk
Artikkelside

grend

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt grend; samanheng med granne

Tyding og bruk

  1. busetnad med hus som ligg nokså nær kvarandre i ei bygd;
    del av ei bygd;
    Døme
    • samle folket i grenda
  2. samling av hus eller hytter som ligg for seg sjølve
Artikkelside

ufredeleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. om person: krigersk;
    bråkande, uroleg
    Døme
    • ein ufredeleg konge, granne;
    • ufredelege ungar
  2. om tilstand: fylt av strid eller bråk;
    Døme
    • ufredelege tilhøve, tider;
    • det er så ufredeleg her
Artikkelside

tverrbu

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

granne som bur beint imot ein (på andre sida av veg, gate, plass eller liknande)
Artikkelside

spræne 2

spræna

verb

Opphav

norrønt spræna; samanheng med sprute

Tyding og bruk

sprute i granne strålar
Artikkelside

bakgard

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. (indre eller bakre) gardsrom i ein bygard
    Døme
    • leike i bakgarden
  2. bygning bak ein annan bygning som ligg ut mot gata
    Døme
    • bu i bakgarden
  3. i overført tyding: fattigsleg, lite attraktivt område
    Døme
    • nauden er stor i byens bakgard
  4. i overført tyding: område, land som blir dominert av ein rik og mektig (granne)stat
    Døme
    • Latin-Amerika har ofte vore omtala som USAs bakgard
Artikkelside