Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

fikse

fiksa

verb

Opphav

av tysk fixen, jamfør engelsk fix; av fiks

Tyding og bruk

setje i stand;
pusse opp;
fiffe, pynte
Døme
- fikse opp huset;
- fikse på bilen;
- fikse på håret;
- fikse seg opp
ordne (2)
Døme
- dette fiksar eg;
- han har fiksa oss billettar til konserten
avtale føreåt på ein ulovleg måte;
fuske med
Døme
- valresultatet var fiksa
greie (3, 2), klare (3, 1), makte
Døme
- eg fiksar ikkje meir av dette her!

fiks

adjektiv

Opphav

gjennom tysk; frå latin ‘fast’

Tyding og bruk

fast;
jamfør fikspunkt og fiksstjerne
flink;
hendig (1, 1);
snedig (1), oppfinnsam
Døme
- fiks løysing;
- fiks og leikande språkbruk;
- ein fiks måte å gjere det på
- brukt som adverb
  ein fikst produsert film
nett og elegant, særleg i kleda
Døme
- fikse klede

Faste uttrykk

fiks ferdig
heilt ferdig eller budd;
klar
i går kom den nye vaskemaskinen på plass, fiks ferdig til bruk;
få middagen levert fiks ferdig på døra
fiks idé
vrang, urimeleg eller innbilt oppfatning eller førestilling som ein ikkje greier å lausrive seg frå;
tvangsførestilling

orge 3

orga

verb

Opphav

opphavleg kortform av organisere

Tyding og bruk

organisere (1);
skaffe seg;
fikse (2)
stele (2, 1), rappe (3, kvarte

gaffateip, gaffatape

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk gaffer ‘sjefselektrikar’ og teip

Tyding og bruk

brei og kraftig teip (1)

Døme

ho fiksa bilen med gaffateip;
gaffateipen kan fikse alt

fønar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

elektrisk apparat som bruker varmluft til å forme og tørke hår;

Døme

brannen starta i ein fønar på badet;
fikse håret med fønar og kam

trikse

triksa

verb

Opphav

av engelsk tricks fleirtal av trick; sjå triks

Tyding og bruk

vise knep og kunststykke;
lure (1, trylle
- trikse med kortstokk;
- trikse med (fot)ballen
fikse, svindle
- trikse med rekneskapen

biff 1

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk beef

Tyding og bruk

skive av (okse)kjøt, raskt bruna
Døme
- ein møyr biff;
- biff med lauk
matrett som liknar biff (1, 1)
Døme
- biff à la Lindstrøm
- - kvalbiff
  - seibiff

Faste uttrykk

fikse/ordne/klare biffen
overvinne vanskane;
greie å utføre ei vanskeleg oppgåve
banksjefen fiksa biffen og betalte ut pengane;
dei ordna den biffen òg