Avansert søk

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 9 oppslagsord

istid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tidbolk med så kaldt klima at store landområde blir dekte av is
Døme
- den siste istida slutta for om lag 10 000 år sidan
i overført tyding: tid med motsetnader mellom nasjonar, politiske grupper eller liknande
Døme
- den stalinistiske istida i Sovjetunionen

neonreklame

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

reklameskilt med neonlys

Døme

neonreklamen dekte store delar av veggen

innspela, innspelt

adjektiv

Opphav

av inn ( og spele (

Tyding og bruk

som er spela inn
Døme
- ein ferdig innspela film
som er tent inn ved sal av billettar til framsyning, kamp eller liknande
Døme
- dei innspela pengane dekte ikkje utgiftene

kaskoforsikring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

trygding av transportmiddel og utsyr, men ikkje last og personar;

Døme

bilen er så gammal at det ikkje løner seg med kaskoforsikring;
skadane vart dekte av kaskoforsikringa

bakvegg

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vegg (1) lengst unna ein;
vegg som ligg bak noko eller nokon
Døme
- bli pressa opp mot bakveggen;
- projisere ein film mot bakveggen;
- måleriet dekte heile bakveggen
vegg (2) som dannar baksida av ein ting eller eit synsfelt
Døme
- mot bakveggen av kroppshola;
- med fjellet som bakvegg

dekkje, dekke 2

dekkja, dekka

verb

Opphav

frå lågtysk; same opphav som tekke (

Tyding og bruk

leggje over;
kle (3);
dølje, løyne (2;
dekkje til
Døme
- landskapet er dekt av flaumvatn;
- snøen dekte marka;
- dekkje matrestane med plast;
- flisene dekte veggen
gjere eit bord klart for måltid;
setje fram tallerkenar, glas, bestikk, dukar og liknande
Døme
- dekkje bordet;
- bordet var dekt til selskap;
- vi dekte til 12 mann
vere stor nok til å utlikne (2) eller betale;
stette (2, 1)
Døme
- dekkje eit behov;
- bedrifta dekte reisekostnadene;
- dekkje etterspurnaden etter ei vare;
- få dekt utgiftene sine
vere identisk eller kongruent med;
svare til, vere lik;
vere likeverdig med
Døme
- figurane dekkjer kvarandre;
- dei to omgrepa dekkjer ulike fenomen
omfatte, femne (2) om;
gjelde
Døme
- lærebok som skal dekkje ein periode på fleire hundre år;
- kulturhuset skal dekkje heile regionen;
- legen dekkjer eit stort område;
- norskfaget skal dekkje mange emne;
- politiet treng meir ressursar for å dekkje alle oppgåvene sine
verne mot angrep, mistanke eller liknande;
tryggje (2, 1)
Døme
- dekkje nokon med falsk forklaring;
- finne ord å dekkje seg bak;
- har du ein skriftleg kontrakt, er du dekt mot det meste;
- dekkje seg bak ein fasade
referere eller rapportere frå;
skildre alt om
Døme
- dekkje landsmøtet for avisa;
- reporteren som dekte vinter-OL
om hund, særleg i kommando: leggje seg ned
Døme
- dekk!

Faste uttrykk

dekkje inn
kompensere (1) for;
betale;
dekkje opp (1)
dekkje inn kostnadene
dekkje opp
- kompensere (1) for;
  betale;
  dekkje inn
  dekkje opp underskotet
- i idrett: halde seg nær ein motspelar for å hindre han eller henne i å få ballen eller liknande
  det er vanskeleg å dekkje opp alle spelarane
dekkje over
dølje, løyne (2, skjule (2);
kamuflere
prøve å dekkje over ein feil;
dekkje over saka
dekkje til
leggje over;
kle (3);
dølje, løyne (2;
dekkje (1)
dekkje til andletet;
vere dekt til med jord
kome til dekt bord
kome til arbeid eller liknande der alt er gjort ferdig på førehand;
få alt lagt til rette for seg

teppelegge, teppeleggje

teppelegga, teppeleggja

verb

Tyding og bruk

i perfektum partisipp:

Døme

teppelagde golv – dekte med teppe

spegelsal

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sal (, 1) der veggene er dekte av speglar

rimfrost

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

(frost med skodde som lagar) rim

Døme

det var rimfrost i fleire dagar;
trea var dekte av rimfrost