Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
57 treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

sirkel

substantiv hankjønn

Opphav

av latin circulus ‘liten ring’, av circus ‘krins’

Tyding og bruk

  1. krum, lukka linje der alle punkta ligg like langt frå sentrum
    Døme
    • teikne ein sirkel
  2. plan figur som blir avgrensa av ein sirkel (1)
    Døme
    • flatevidda til ein sirkel er lik kvadratet av radiusen multiplisert med 3,14
  3. ring av personar eller ting;
    Døme
    • dei stod i ein sirkel
  4. gruppe personar som høyrer saman ut frå virkefelt, interesser eller liknande;
    Døme
    • dei ferdast i sirklar som var ukjende for han

Faste uttrykk

  • ein vond sirkel
    noko vondt, leitt eller vanskeleg som berre blir verre
Artikkelside

tur 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk tornos ‘sirkel’

Tyding og bruk

  1. plass i rekkjefølgje
    Døme
    • no er det min tur;
    • turen er komen til deg;
    • passe turen sin;
    • alt går etter tur;
    • vente på tur
  2. kortare eller lengre reise, ferd eller utflukt
    Døme
    • gå ein tur;
    • sykle seg ein tur;
    • ta seg ein tur og sjå på forholda;
    • gjere seg ein tur;
    • gå turar i fjellet;
    • reise ein tur;
    • gå på tur
  3. kvar av fleire omgangar i eit forløp;
    vending, gong
    Døme
    • gå fleire turar for å hente varene;
    • enda ein tur
  4. avgrensa del av dans
    Døme
    • lære alle turane i reinlendar

Faste uttrykk

  • i sin tur
    på eit visst seinare steg
    • lønsauken vil i sin tur skape større prispress
  • i tur og orden
    i rekkjefølgje;
    etter kvarandre
    • innslaga kom i tur og orden
  • tur-retur/tur og retur
    fram og tilbake
    • kjøpe billett tur-retur;
    • tur-retur Berlin;
    • billettar tur og retur Bergen
  • vere på tur
    skulle til å;
    vere i ferd med
Artikkelside

sirkus

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin ‘krins, sirkel’

Tyding og bruk

  1. rund bygning eller telt der akrobatar, dressørar og opptamde dyr, klovnar osv. syner kunstane sine
  2. framsyning i sirkus (1)
    Døme
    • gå på sirkus
  3. omreisande selskap av personar og dyr som opptrer på sirkus (1)
  4. avlang veddeløpsbane i det gamle Roma
  5. leven, oppstyr, vilt ståk
    Døme
    • det var eit sirkus utan like
Artikkelside

sirkulær

adjektiv

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. som har form som ein sirkel (1);
    Døme
    • sirkulær bane
  2. som går i sirkel
    Døme
    • sirkulær definisjon

Faste uttrykk

  • sirkulær økonomi
    økonomisk system som inneber at materiale og produkt blir gjenbrukt
Artikkelside

sirkulere

sirkulera

verb

Opphav

gjennom fransk, frå latin circulari ‘krinse’, av circulus; jamfør sirkel

Tyding og bruk

gå i ei meir eller mindre ringforma bane;
vere i omløp, bli spreidd i skiftande retningar
Døme
  • vatnet sirkulerer i destillasjonsapparatet;
  • pengane sirkulerer
Artikkelside

sirkle

sirkla

verb

Tyding og bruk

gå i sirkel;
Døme
  • ei ørn sirkla på himmelen

Faste uttrykk

  • sirkle inn
    • setje ein sirkel rundt
    • fange, avsløre
      • tre personar vart sirkla inn av politiet
    • avgrense, skildre
      • prøve å sirkle inn eit miljø
Artikkelside

sirkellinje, sirkelline

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

krum, lukka linje der alle punkta ligg like langt frå sentrum;
Artikkelside

sirkelforma

adjektiv

Tyding og bruk

som har form som ein sirkel (1)
Døme
  • gå i sirkelforma bane
Artikkelside

sirkelflate

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

plan flate som blir avgrensa av ein sirkel (1)
Artikkelside

ein vond sirkel

Tyding og bruk

noko vondt, leitt eller vanskeleg som berre blir verre;
Sjå: sirkel
Artikkelside