Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
83 treff

Nynorskordboka 83 oppslagsord

overdriven

adjektiv

Opphav

av overdrive

Tyding og bruk

  1. som blir gjort i for stor grad
    Døme
    • overdriven bruk av medikament
  2. som ser ut til å vere viktigare eller meir verdfullt enn det er
    Døme
    • overdrivne førestillingar
Artikkelside

overdrive

overdriva

verb

Opphav

etter tysk

Tyding og bruk

  1. drive for vidt;
    praktisere meir enn som vel er
    Døme
    • sport må ikkje overdrivast
  2. setje for høgt eller ta for hardt i;
    smørje for tjukt på;
    skryte
    Døme
    • overdrive verdien av noko;
    • ho er fæl til å overdrive
Artikkelside

tantete

adjektiv

Tyding og bruk

anstendig på ein overdriven måte;
Døme
  • eit tantete antrekk
Artikkelside

talmagi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. i folketru: magi eller symbolikk som verkar ved visse tal eller talkombinasjonar
  2. overdriven bruk av eller manipulering med tal og statistikk
    Døme
    • avfeie noko som tallmagi
Artikkelside

skryte

skryta

verb

Opphav

av lågtysk schruten ‘snorke, puste’

Tyding og bruk

  1. framheve eller rose, særleg på ein overdriven måte;
    Døme
    • skryte av rikdomen sin;
    • ho skryter av kollegaene sine;
    • han skrytte for å erte henne
    • brukt som adjektiv:
      • skrytande avisoppslag
  2. om esel: lage ein høg, skrikande lyd

Faste uttrykk

  • skryte opp
    rose (nokon) sterkt (og ufortent)
    • han skrytte opp seg sjølv
  • skryte opp i skyene
    framstille svært fordelaktig
    • fiskekakene vart skrytte opp i skyene
  • skryte på seg
    påstå noko fordelaktig om seg sjølv
    • dei skryter på seg ein kunnskap dei umogleg kan ha
Artikkelside

råflott

adjektiv

Opphav

jamfør rå-

Tyding og bruk

  1. uvanleg flott
  2. overdriven flott;
Artikkelside

spjåke

spjåka

verb

Opphav

frå lågtysk; same opphav som spøkje

Tyding og bruk

stase, pynte (på ein overdriven eller smaklaus måte)

Faste uttrykk

  • spjåke seg til
    pynte seg på ein overdriven eller smaklaus måte
    • spjåke seg til med ein glitrande ballkjolar
  • spjåke seg ut
    pynte seg på ein overdriven eller smaklaus måte
    • han spjåka seg ut med halskjede og ringar på fingrane
Artikkelside

redd

adjektiv

Opphav

norrønt hræddr, av hræða ‘skremme’

Tyding og bruk

som kjenner frykt;
ottefull, skremd, fælen
Døme
  • vere livande redd;
  • gjere barna redde;
  • den redde mannen;
  • eg er redd du ikkje får det til

Faste uttrykk

  • vere redd for
    • ottast
      • dei er redde for ein overdriven reaksjon
    • ha omsut for;
      vere varsam med
      • ho er redd for pengane sine
Artikkelside

måle 2

måla

verb

Opphav

norrønt mála; av lågtysk malen

Tyding og bruk

  1. dekkje med måling
    Døme
    • måle huset;
    • måle stolen kvit
  2. lage målarstykke
    Døme
    • måle landskapsbilete;
    • Kitty Kielland har måla ‘Torvmyr’
  3. i overført tyding: framstille, uttrykkje, skildre
    Døme
    • han målar situasjonen temmeleg svart;
    • redsla stod måla i andletet hennar

Faste uttrykk

  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • måle med brei pensel
    skildre i kraftige og tydelege ordelag
  • måle seg
    sminke seg
  • måle seg inn i eit hjørne
    sjølv vere skuld i at ein hamnar i ein vanskeleg situasjon
  • måle ut
    skildre på ein levande og utførleg eller overdriven måte
    • måle ut om studentlivet
Artikkelside

hovmod

substantiv inkjekjønn

Opphav

av lågtysk ho(g)mod ‘høgt huglag’

Tyding og bruk

overlegen, arrogant framferd;
overdriven byrgskap;
Døme
  • han lid av hovmod

Faste uttrykk

  • hovmod står for fall
    ein som er hovmodig, kan lett miste all makt og vørdnad
Artikkelside
Side 1 av 9