Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

manøver

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk manœuvre; frå latin, av manus ‘hand’ og opera ‘arbeid’

Tyding og bruk

  1. rørsle for å endre fart eller kurs på fartøy eller køyretøy
    Døme
    • gjere ein manøver for å unngå kollisjon
  2. rørsle ein militærstyrke gjer for å nå eit mål
  3. større militærøving
  4. inngrep i ein situasjon til eigen føremon;
    Døme
    • ein taktisk manøver

manøvrere

manøvrera

verb

Opphav

frå fransk; jamfør manøver

Tyding og bruk

  1. gjere manøvrar;
    Døme
    • manøvrere eit fartøy;
    • båten er lett å manøvrere
  2. i overført tyding: bruke list;
    Døme
    • manøvrere slik at ein får fleirtalet med seg;
    • manøvrere seg ut av vanskane

innøvd

adjektiv

Tyding og bruk

som er øvd inn
Døme
  • ein innøvd manøver;
  • songane var innøvde på førehand

elgtest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

test på om ein bil toler ein brå manøver (1) for å svinge unna noko
Døme
  • køyreeigenskapane til bilen vart testa i elgtesten

handgrep

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. grep (1) med handa
    Døme
    • feste mutteren med eit handgrep
  2. i overført tyding: handling, manøver (4), grep (5)
    Døme
    • gjere nokre marknadsøkonomiske handgrep
  3. Døme
    • handgrepet på stokken

grep

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gripe

Tyding og bruk

  1. det å gripe med hendene;
    Døme
    • ta eit fast grep i armen;
    • opne boksen med eit enkelt grep
  2. Døme
    • bildekk med godt grep
  3. Døme
    • stramme grepet om undersåttane;
    • ha eit godt grep på publikum
  4. Døme
    • ha det rette grepet på arbeidet
  5. Døme
    • eit lurt grep;
    • gjere nokre stygge grep
  6. mengd ein kan ta i ei hand;
    Døme
    • eit grep mjøl
  7. plassering av fingrar på visse instrument
    Døme
    • kunne tre grep på gitar
  8. i folketru: sjukdom som kjem av berøring av døde eller overnaturlege skapningar;
    jamfør trollgrep

Faste uttrykk

  • falle for eige grep
    øydeleggje for seg sjølv
  • ta grep
    ta kontroll
    • dei må ta grep for å kome i økonomisk balanse

flåtemanøver

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

øving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å øve (opp);
    Døme
    • øving gjer meister;
    • dei hadde berre 14 dagars øving
  2. einskild handling, prøve, omgang, forsøk (i ei samanhengande rekkje) utført for å oppnå større dugleik
    Døme
    • øvingar i symjing;
    • skriftlege øvingar på skulen;
    • kroppsøving;
    • songøving
  3. i idrett: idrettsgrein
    Døme
    • første øving var 110 m hekk;
    • siste øving i tikamp er 1500 m
  4. i militærstell: forsøk, trening, manøver for å oppnå (større) våpendugleik
    Døme
    • kalle inn hæren til øvingar;
    • repetisjonsøving;
    • våpenøving
  5. det å kunne, meistre eit fag, ein kunst og liknande, det å ha trening;
    Døme
    • det skulle øving til dette;
    • ha øving i noko
  6. (utføring av) religiøs handling
    Døme
    • gudlege øvingar;
    • botsøving

våpenøving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

krigsøving, manøver

fomlete

adjektiv

Tyding og bruk

som fomlar mykje;
som framstår nølande og amatørmessig;
Døme
  • ein fomlete amatør;
  • ein fomlete manøver