Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

kope

kopa

verb

Opphav

norrønt kópa

Tyding og bruk

sjå på noko med stor nyfikne;
Døme
  • stå og kope
Artikkelside

kopen

adjektiv

Opphav

av kope

Tyding og bruk

Artikkelside

kop

substantiv hankjønn

Opphav

av kope

Tyding og bruk

dum, måpande person;
person som koper;
Artikkelside

gape

gapa

verb

Opphav

norrønt gapa

Tyding og bruk

  1. opne munnen;
    ha munnen vidopen
    Døme
    • gap opp!
    • krokodilla gapte høgt
  2. glo dumt eller forundra (med open munn);
    Døme
    • ho vart berre ståande og gape
  3. rope, skråle;
    skravle;
    skjemte
    Døme
    • ho gapa og lo
  4. stå open;
    glipe mykje
    Døme
    • såret gapte
    • brukt som adjektiv
      • eit gapande sår;
      • eit gapande hol i skroget;
      • late etter seg eit gapande tomrom

Faste uttrykk

  • gape over
    • ta inn i munnen
      • gape over brødskiva
    • prøve å rå med
      • gape over for mykje
Artikkelside

gine

gina

verb

Opphav

norrønt gína

Tyding og bruk

  1. vere open eller utett;
    Døme
    • veggen, borda gin
Artikkelside

synkope

substantiv hankjønn

Uttale

i tyd. 2 òg synˊ-

Opphav

gresk ‘samanslåing’, av gresk syn- og kope ‘slag’; jamfør syn-

Tyding og bruk

  1. i musikk: samandraging av ein tonetung og ein tonelett taktdel slik at vekta kjem til å liggje på den tonelette taktdelen
  2. i språkvitskap: det at ein lyd eller ei staving fell bort inne i eit ord, t d i uttala «universtet» for «universitet»; jamfør apokope
Artikkelside

glo 2

verb

Opphav

norrønt glóa ‘gløde’; samanheng med glo (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • (stå og) glo på, etter ein;
    • bli ståande og glo
  2. Døme
    • det glor i katteauga
Artikkelside

apokope

substantiv hankjønn

Uttale

apokoˋpe; apoˊkope

Opphav

frå gresk ‘borthogging’

Tyding og bruk

i språkvitskap: bortfall av vokal (1 eller staving (1) i utlyd;
jamfør synkope
Døme
  • når ein seier ‘å kast’ framfor ‘å kaste’, er det apokope
Artikkelside