Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

iver

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom dansk; frå lågtysk iwer

Tyding og bruk

ihuge, utolmodig lyst, sterk interesse
Døme
  • med stor iver gjekk han i gang;
  • i iveren oppdaga han ikkje faremomenta
Artikkelside

med liv og lyst

Tyding og bruk

med kraft og iver;
Sjå: lyst
Døme
  • ta fatt på arbeidet med liv og lyst
Artikkelside

med fynd og klem

Tyding og bruk

med stor iver og innsatsvilje;
Sjå: fynd
Døme
  • slå til med fynd og klem
Artikkelside

gripe med begge hendene

Tyding og bruk

ta imot med iver;
Sjå: hand
Døme
  • eg greip sjansen med begge hendene
Artikkelside

lyst

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lyst

Tyding og bruk

  1. trong til eller ynske om å få eller gjere noko som gjev glede eller tilfredsstilling;
    Døme
    • få lyst på sjokolade;
    • ha lyst til å studere;
    • følgje lystene sine;
    • sanselege lyster;
    • har du lyst, har du lov
  2. seksuelt begjær
    Døme
    • vekkje lyst;
    • ha nedsett lyst
  3. Døme
    • ho song så det var ei lyst å høyre på

Faste uttrykk

  • kvar si lyst
    brukt for å uttrykkje at ein synest det andre føretrekkjer, er merkeleg
  • med liv og lyst
    med kraft og iver
    • ta fatt på arbeidet med liv og lyst
Artikkelside

energi

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk energeia av en ‘i’ og ergon ‘arbeid’

Tyding og bruk

  1. evne som eit fysisk system har til å gjere arbeid (4);
    arbeid utført av eit fysisk system
    Døme
    • elektrisk energi;
    • mekanisk energi;
    • frigjere energi;
    • energien i mat og drikke blir målt i kaloriar
  2. energi (1) brukt som ressurs av menneske;
    Døme
    • mangel på energi i landet
  3. kraft og iver til å drive på;
    Døme
    • vere full av energi

Faste uttrykk

Artikkelside

ivre

ivra

verb

Opphav

gjennom dansk; frå lågtysk iveren

Tyding og bruk

  1. streve med ihuge, leggje iver for dagen, syne seg ivrig
    Døme
    • ivre for noko;
    • ivre etter noko
  2. øse, eggje opp
    Døme
    • ivre mot noko
Artikkelside

interesse

substantiv hokjønn

Opphav

av latin interesse ‘vere viktig’, av inter ‘mellom’ og esse ‘vere’

Tyding og bruk

  1. eigenskap som vekkjer merksemd;
    verdi
    Døme
    • alt dette er utan interesse
  2. merksemd, konsentrasjon, iver
    Døme
    • vekkje interesse for noko;
    • ha interesse for noko;
    • miste interessa for noko;
    • han høyrde med stor interesse på det som vart sagt
  3. noko som ein er oppteken av;
    aktivitet, hobby
    Døme
    • han hadde mange interesser i fritida;
    • ha kunstnariske interesser
  4. tilhøve som har stor verdi for nokon
    Døme
    • handle i eiga interesse;
    • vareta nasjonale interesser;
    • motstridande interesser
  5. økonomisk del i forretning eller liknande
    Døme
    • ha store interesser i firmaet;
    • store økonomiske interesser står på spel
  6. i fleirtal: økonomisk verksemd (2)
    Døme
    • utanlandske interesser kjøpte opp norske bedrifter
Artikkelside

ekstase

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘sinnsforvirring, iver’

Tyding og bruk

  1. sterk oppgløding;
    vill glede
    Døme
    • publikum var i ekstase;
    • heile laget var i ekstase etter kampen
  2. tilstand med kjensle av å vere lausriven frå verda, fylt med noko guddommeleg eller heilt oppslukt og omslutta av ein idé
    Døme
    • kome i religiøs ekstase;
    • narkotiske stoff som gjev ekstase
Artikkelside

grål 2

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. det å vere grådig;
  2. det å vere gridug;
Artikkelside
Side 1 av 3