Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

i søvne

Tyding og bruk

medan ein søv;
Sjå: svevn
Døme
  • gå i søvne;
  • han går omkring som i søvne
Artikkelside

somnambul

adjektiv

Opphav

av latin somnus ‘søvn’ og ambulare ‘gå’

Tyding og bruk

som går i søvne;
som er i ein tilstand av somnambulisme
Artikkelside

søvngjengar, svevngjengar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -gjengar

Tyding og bruk

  1. person som går eller pleier å gå i søvne;
    Døme
    • dei fleste søvngjengarar er barn
  2. i overført tyding: person som ter seg på ein sløv, umedviten måte
    Døme
    • dei er politiske søvngjengarar
Artikkelside

søvngangar, svevngangar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som går eller har for vane å gå i søvne;
Artikkelside

søvn, svevn 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt svefn; jamfør sove

Tyding og bruk

  1. fysisk og mental kviletilstand der ein lukkar auga;
    det å sove (1)
    Døme
    • liggje i djup søvn;
    • få for lite søvn;
    • vekkje nokon av søvnen;
    • bli rykt ut av søvnen av vekkjarklokka;
    • eg må få meg litt søvn
  2. tilstand (hos levande organismar) med nedsett aktivitet, stopp i vekst og nedsette livsfunksjonar;
  3. materie ein får i augekroken når ein søv
    Døme
    • pirke søvnen ut av augekroken

Faste uttrykk

  • evig søvn
    død (1, 1)
    • han fall i evig søvn;
    • ho søver den evige søvnen
  • falle i søvn
    gå frå vaken til sovande tilstand;
    sovne
  • gni søvnen ut av auga
  • i søvne
    medan ein søv;
    i ørska
    • gå i søvne;
    • han går omkring som i søvne
Artikkelside

anke 2

anka

verb

Opphav

truleg samangliding av lågtysk anken og norrønt aumka; samanheng med ynke

Tyding og bruk

  1. vere uroleg, ottefull (for);
  2. angre, trege (på noko)
  4. i jus: krevje (ein dom, ei avgjerd) inn for høgare rettsinstans til overprøving;
    Døme
    • anke over straffeutmålinga;
    • anke dommen i tingretten til lagmannsretten

Faste uttrykk

  • anke seg
    jamre seg
    • liggje og anke seg i søvne
Artikkelside

øre 3

øra

verb

Opphav

norrønt ǿra ‘gjere ør, galen’; av ør

Tyding og bruk

  1. tale i ørska;
  2. gå som i søvne;
  3. bli ør og tumlen;
    Døme
    • øre i hovudet;
    • mange ører når dei kjem til vêrs
Artikkelside

somnambulisme

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør somnambul (1

Tyding og bruk

det å gå i søvne;
djup hypnotisk tilstand
Artikkelside

anke seg

Tyding og bruk

jamre seg;
Sjå: anke
Døme
  • liggje og anke seg i søvne
Artikkelside

pollusjon

substantiv hankjønn

Opphav

av latin polluere ‘gjere urein’

Tyding og bruk

  1. ufrivillig sædavgang (i søvne)
  2. ureining, særleg om industriutslepp i atmosfæren
Artikkelside