Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 179 oppslagsord

flytte

flytta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt flytja; samanheng med flyte (1 , opphaveleg ‘la flyte bort’

Tyding og bruk

  1. føre til ein annan stad
    Døme
    • flytte brikkene i ludo;
    • flytte blikket;
    • han flyttar stolen nærmare
  2. skifte tilhaldsstad eller bustad
    Døme
    • flytte heimanfrå;
    • flytte på setra;
    • flytte inn i nytt hus;
    • skal du snart flytte?
    • han flyttar inn i barndomsheimen;
    • ho flytta frå Moss til Oslo;
    • dei har flytta frå kvarande;
    • mange arbeidsplassar er flytta ut av byen;
    • ho kjem flyttande frå byen

Faste uttrykk

  • flytte grenser
    endre eller få ein til å endre oppfatning
    • denne bilen representerer teknologisk nytenking og flyttar grenser
  • flytte på seg
    skifte bustad eller arbeid
    • det kan vere godt å flytte på seg og prøve noko anna
  • flytte saman
    bli sambuarar
  • flytte seg
    røre på seg, bevege seg
    • flytt deg!
    • regnet er venta å flytte seg nordover
Artikkelside

flyte 2

flyta

verb

Opphav

norrønt flýta; av fljot

Tyding og bruk

  1. skunde på, lette (arbeidet);

Faste uttrykk

  • flyte på
    drive på, vere flittig
Artikkelside

rikke

rikka

verb

Opphav

same opphav som vrikke; jamfør rige

Tyding og bruk

  1. røre, lee, flytte
    Døme
    • rikke på seg;
    • sleden rikka seg ikkje;
    • dei kunne ikkje rikke steinen
  2. i overført tyding: få til å endre meining
    Døme
    • ho var sta og ikkje til å rikke
Artikkelside

brote 2

brota

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av bryte

Tyding og bruk

  1. bryte lin og hamp;
  2. flytte eller dra fram med brot (4)
Artikkelside

promovere

promovera

verb

Opphav

frå latin ‘flytte fram eller opp’

Tyding og bruk

utnemne til doktor
Artikkelside

plante 2

planta

verb

Opphav

norrønt planta, gjennom lågtysk; frå latin plantare

Tyding og bruk

  1. setje ei plante med røtene i jord
    Døme
    • plante eit epletre;
    • dei plantar roser i bedet
  2. byggje opp eit område ved å setje ei stor mengd planter i jorda
    Døme
    • plante skog;
    • dei planta ein vinhage
  3. plassere noko fast og støtt
    Døme
    • plante neven i bordet;
    • han plantar begge beina i golvet;
    • Roald Amundsen planta det norske flagget på Sørpolen
  4. i løynd plassere noko eller nokon ein stad for å skade eller avsløre
    Døme
    • plante ein spion hos fienden;
    • det vart planta rykte om familien

Faste uttrykk

  • plante ut
    flytte planter frå veksthus eller vekstbenk til varig veksestad
Artikkelside

plante ut

Tyding og bruk

flytte planter frå veksthus eller vekstbenk til varig veksestad;
Sjå: plante
Artikkelside

berg

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt berg, bjarg

Tyding og bruk

  1. heil eller samanhengande steinmasse;
    Døme
    • byggje på berg;
    • nakne berget stikk fram
  2. fjellslag, bergart
    Døme
    • hardt berg
  3. stor høgd av berg (1);
    (lite) fjell
    Døme
    • mellom bakkar og berg utmed havet;
    • stø som berg
  4. stor haug, dunge
    Døme
    • eit berg av mjølsekker

Faste uttrykk

  • her på berget
    (frå Holbergs ‘Erasmus Montanus’) her heime
  • stå som i berg
    stå heilt fast
    • maskinen stod som i berg
  • tru kan flytte berg
    tru kan utrette store ting
Artikkelside

patt 1

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk patta ‘det å stå likt i spel’

Tyding og bruk

i sjakk: det at ein spelar ikkje kan flytte brikker utan at kongen hans blir sett i sjakk
Døme
  • setje i patt
Artikkelside

patt 2

adjektiv

Tyding og bruk

i sjakk, om kongen eller spelaren: i ein situasjon der ein spelar ikkje kan flytte brikker utan at kongen hans blir sett i sjakk
Døme
  • vere patt;
  • setje kongen patt
Artikkelside
Side 1 av 18