Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
13 treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

føredøme

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

noko eller nokon som er eller høver til å vere eit mønster (2)
Døme
  • ho er eit føredøme for mange;
  • følgje hans føredøme
Artikkelside

skule 1, skole 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skóli, skúli, gjennom lågtysk schole; frå gresk skhole ‘fritid nytta til lærd verksemd’

Tyding og bruk

  1. institusjon som driv regelbunden opplæring og undervisning
    Døme
    • skulen byrjar kring 20. august;
    • ho arbeidde i skulen;
    • den vidaregåande skulen
  2. bygning som er innretta til å drive undervisning i;
    Døme
    • byggje ny skule;
    • ha lang veg til skulen
  3. elevar og lærarar ved ein skule (1, 2)
    Døme
    • heile skulen hadde fri i går
  4. krins eller retning innanfor eit område, særleg vitskap og kunst
    Døme
    • framveksten av ein ny skule innanfor historiefaget
  5. livsrøynsler som utviklar og formar ein person
    Døme
    • arbeidet som nattevakt vart ein god skule;
    • dei hadde gått i ein hard skule

Faste uttrykk

  • av den gamle skulen
    prega av gammaldags tankegang
    • han var bonde av den gamle skulen
  • danne skule
    bli føredøme eller modell for ei ny retning (innan kunst, musikk, vitskap eller liknande)
  • halde skule
    gje undervisning
  • livets skule
    røynsler i livet som er med på å utvikle og forme ein
  • ta nokon i skule
    kritisere nokon og seie kva som er rett og gale;
    irettesetje
Artikkelside

eksempel

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin eximere ‘ta ut’

Tyding og bruk

  1. einskilt tilfelle som illustrerer ein allmenn regel, representerer ei gruppe eller liknande;
    Døme
    • eit typisk eksempel;
    • eit godt eksempel på inkludering;
    • det er mange eksempel på dette i historia
  2. Døme
    • vere eit eksempel for andre;
    • gå føre med eit godt eksempel

Faste uttrykk

Artikkelside

danne skule

Tyding og bruk

bli føredøme eller modell for ei ny retning (innan kunst, musikk, vitskap eller liknande);
Sjå: skule
Artikkelside

læremeister

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som gjev opplæring;
Artikkelside

førebilete

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

person som andre ynskjer å likne på;
Døme
  • ha nokon til førebilete
Artikkelside

føredømeleg

adjektiv

Tyding og bruk

som kan tene til føredøme;
Artikkelside

rollemodell

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som er eit føredøme for andre
Døme
  • ho er eit førebilete og ein rollemodell for ungdom
Artikkelside

lærestykke

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. litterær tekst eller teaterstykke som gjev kunnskap eller moralsk rettleiing;
    jamfør læredikt
  2. hending som ein kan lære noko av;
    føredøme, mønster (2);
    Døme
    • ei tid da utanriksdebatten var eit politisk lærestykke
Artikkelside

dygdemønster

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

(person som er eit) føredøme på dygd (1);
Døme
  • ho er langt frå noko dygdemønster
Artikkelside
Side 1 av 2