Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 42 oppslagsord

eksemplar

substantiv inkjekjønn

Opphav

same opphav som eksempel

Tyding og bruk

einskild ting eller individ av fleire liknande;
forkorta eks.
Døme
  • eit eksemplar av arta;
  • leggje ved vitnemål i tre eksemplar;
  • biblioteket kjøpte inn fem eksemplar av boka
Artikkelside

opplag

substantiv inkjekjønn

Opphav

i tydinga ‘talet på eksemplara til ei avis’ av tysk Auflage; opphavleg ‘opplegging’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • sikre seg eit bra opplag av billig kaffi
  2. talet på eksemplar som ei avis, eit blad eller ei bok blir prenta i på éin gong
    Døme
    • avisa har eit opplag på 10 000
  3. det å vere ute av fart (3)
    Døme
    • skipet gjekk i opplag;
    • skipet ligg i opplag
Artikkelside

sekundaveksel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

andre eksemplar av ein veksel som er skriven ut i fleire eksemplar
Artikkelside

modellkjole

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kjole som finst i berre eitt (eller få) eksemplar;
jamfør modell (6)
Artikkelside

paragon

substantiv hankjønn

Opphav

italiensk ‘mønster’, opphavleg frå gresk; opphavleg varemerke

Tyding og bruk

butikknota der to eksemplar har same nummer, det eine nytta som kundekvittering, det andre som kassakontrollsetel
Artikkelside

par 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt par, gjennom lågtysk; frå latin par ‘make, like’

Tyding og bruk

  1. to eksemplar av noko som høyrer (meir eller mindre) saman
    Døme
    • eit par sko;
    • ti par sokkar
  2. gjenstand med to like delar
    Døme
    • eit par briller;
    • eit par bukser
  3. to personar som lever saman eller har eit intimt forhold
    Døme
    • paret har vore gift i 56 år;
    • eit nyforelska par;
    • er dei eit par?
  4. eining eller lag av to personar i spel, idrett, musikk eller liknande
    Døme
    • para svingar seg på dansegolvet;
    • paret vart verdsmeistrar i sandvolleyball
  5. nokre få
    Døme
    • om eit par dagar;
    • eit par tusen kroner;
    • eit par og tjue

Faste uttrykk

  • par–tre
    nokre få
    • han pakka med eit par–tre ekstra skjorter;
    • dei siste par–tre åra har han jobba som lærar
Artikkelside

modell

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk modello, av latin modulus ‘mål, målestokk’, diminutiv av modus ‘måte’; jamfør modus

Tyding og bruk

  1. førebilete eller form som noko skal lagast etter;
    Døme
    • snikre etter modell;
    • eg har lyst til å sy den same modellen i eit anna stoff
  2. kopi i minska målestokk;
    Døme
    • dei har brukt lang tid på å lage ein modell av skipet
  3. Døme
    • bilen er ein eldre modell;
    • dei kjøpte den dyraste modellen av pc-en
  4. skjematisk, ofte forenkla framstilling av ein teori, ein plan eller liknande
    Døme
    • sosialøkonomiske modellar;
    • dei arbeider med ein ny matematisk modell
  5. person som har til yrke å bli fotografert;
    person eller ting som blir brukt som førebilete i kunst
    Døme
    • stå modell for ein kunstnar;
    • forfattaren har brukt levande modellar
  6. (kostbart) klesplagg som er laga i eitt eksemplar
    Døme
    • kjolen er ein modell
Artikkelside

prakteksemplar

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

førebilete, mønsterverdig eksemplar
Døme
  • eit prakteksemplar av ein ektemake
Artikkelside

in duplo

adverb

Opphav

frå latin , av in ‘i’ og duplus ‘dobbel’

Tyding og bruk

i to eksemplar
Artikkelside

mangfaldiggjere

mangfaldiggjera

verb

Tyding og bruk

framstille i mange eksemplar;
Døme
  • mangfaldiggjere eit dokument
Artikkelside
Side 1 av 5