Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 40 oppslagsord

protist

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk protos ‘første’

Tyding og bruk

eincella dyre- eller planteorganisme
Artikkelside

playboy

substantiv hankjønn

Uttale

pleiˊbåi

Opphav

frå engelsk, av play ‘leike’ og boy ‘gut’

Tyding og bruk

rik mann som bruker tida på dyre fornøyelsar, festar, vakre kvinner og liknande;
Artikkelside

overbodsparti

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

parti som gjev dyre, urealistiske lovnader;
jamfør overbod (2)
Artikkelside

organisk

adjektiv

Opphav

frå gresk; jamfør organ

Tyding og bruk

  1. som høyrer til dyre- eller planteriket;
    Døme
    • organisk avfall;
    • det finst ikkje organisk liv på planeten
  2. i kjemi: som inneheld karbonsambindingar;
    Døme
    • grunnkurs i organisk kjemi
  3. i medisin: som gjeld eit organ (1) i kroppen
    Døme
    • organisk sjukdom
  4. som er ein harmonisk og naturleg del av ein større heilskap
    Døme
    • ein organisk del av samfunnet
Artikkelside

moteklede

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

klede som er på mote
Døme
  • dyre moteklede
Artikkelside

luksusartikkel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vare som gjev inntrykk av luksus
Døme
  • han kjøper gjerne dyre klokker og andre luksusartiklar
Artikkelside

luksusvare

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vare som gjev inntrykk av luksus
Døme
  • butikken sel dyre vesker, klokker og andre luksusvarer
Artikkelside

dom 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dómr, jamfør tysk tun og engelsk do ‘gjere’; jamfør -dom

Tyding og bruk

  1. sluttavgjerd i ei rettssak
    Døme
    • felle ein dom;
    • domen lyder på to års fengsel;
    • dom utan vilkår;
    • ein mild dom;
    • anke ein dom;
    • utan lov og dom
  2. Døme
    • min dom om kunstverket

Faste uttrykk

  • dom på vilkår
  • dom utan vilkår
    dom som må sonast
  • i dyre domar
    svært dyrt
  • kome opp til doms
    om sak for retten: vere klar til domfelling
  • setje seg til doms over
    fordøme, døme, kritisere
  • utan lov og dom
    utan rettargang
    • bli fengsla utan lov og dom
Artikkelside

mutasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘endring’; jamfør mutere

Tyding og bruk

endring i arveanlegga som ikkje kjem av kryssing
Døme
  • mutasjonar spelar ei stor rolle i dyre- og planteforedlinga
Artikkelside

naturtype

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

karakteristisk landskap med eit visst dyre- og planteliv
Artikkelside
Side 1 av 4