Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

drag

substantiv inkjekjønn

Opphav

av dra

Tyding og bruk

det å dra;
tak (2, 2), rykk (1), strøk (1)
Døme
- eit drag på aksla;
- eit drag med aksla;
- gjere nokre drag med penselen;
- gjere nokre drag med bogen
lag til å arbeide;
sving (4), dreis (1)
Døme
- ikkje ha rette draget
tiltrekking, dragnad
Døme
- kjenne drag mot noko;
- kjenne drag mot nokon
sug (1)
Døme
- eit drag av pipa
- - andedrag
sig (1), fart (2)
Døme
- kome i draget
kald luftstraum, trekk (2
Døme
- drag frå døra
roleg rørsle, strøyming (1
Døme
- drag i vatnet;
- drag i lufta
- - straumdrag
linje, kontur
Døme
- i grove eller store drag
- - andletsdrag
  - hovuddrag
side, (karakteristisk) detalj, eigenskap, særsvip
Døme
- eit typisk drag;
- eldre drag i målet
langvoren terrengformasjon
- - elvedrag
  - høgdedrag
  - vassdrag
slag (1, 1), rapp (5
Døme
- gje eit drag over nakken;
- få eit drag over nakken
reiskap til å dra køyretøy eller plog med

Faste uttrykk

ha draget på
ha tekke på
han hadde draget på gutane
i fulle drag
fullt, heilt ut
nyte i fulle drag

irrasjonell

adjektiv

Opphav

jamfør rasjonell

Tyding og bruk

fornuftsstridig, uforklarleg

Døme

det irrasjonelle draget i sjelelivet;
irrasjonelle krefter;
irrasjonelle handlingar

ha draget på

Tyding og bruk

ha tekke på;

Sjå: drag

Døme

han hadde draget på gutane

drite på draget

Tyding og bruk

gjere ein feil eller tabbe (;

Sjå: drite

Døme

i ettertid såg dei at dei hadde drite på draget;
denne gongen har han verkeleg drite på draget

toge 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

samanheng med tog og tau eigenleg ‘dragar’

Tyding og bruk

ring av vidjer eller skinn (bak) på slede til å feste reip i
krok, feste til draget på plog, harv, slede

sprette 3

spretta

verb

Opphav

norrønt spretta, eigenleg ‘få til å sprette (II)'

Tyding og bruk

løyse;
skjere opp
Døme
- sprette frå hesten – løyse hesten or draget;
- sprette opp ein fisk, ein saum
byrje på, opne
Døme
- sprette ei flaske brennevin

drite 2

drita

verb

Opphav

norrønt dríta

Tyding og bruk

ha avføring (1);

Faste uttrykk

drite i
ikkje bry seg om;
gje blaffen i
eg drit i om det ikkje blir perfekt;
kan vi ikkje berre drite i heile greia?
drite på draget
gjere ein feil eller tabbe (1
i ettertid såg dei at dei hadde drite på draget;
denne gongen har han verkeleg drite på draget
drite seg ut
gjere det dårleg;
dumme seg ut
vere redd for å drite seg ut;
det må vere lov å drite seg ut av og til
drite ut
latterleggjere
drite ut motstandaren