Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 49 oppslagsord

sture

stura

verb

Opphav

norrønt stúra; samanheng med staur

Tyding og bruk

  1. vere sorgsam eller motlaus;
    sørgje over;
    vere still, tankefull
    Døme
    • gå og sture for seg sjølv
  2. stogge i voksteren, vantrivast
    Døme
    • blomstrane sturer i det kalde vêret
Artikkelside

streke

streka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av strek

Tyding og bruk

  1. lage strek(ar)
    Døme
    • småguten berre streka når han skulle teikne
    • i overført tyding:
      • eg vil særleg streke under det siste eg sa
  2. bremse, halde att, stogge
    Døme
    • streke med hælane, stavane
  3. lage fòrer eller skjere til kantar med ein spesialhøvel
  4. fire eit segl
    Døme
    • streke seglet

Faste uttrykk

  • streke opp
    teikne opp med strekar
  • streke over
    setje strek over; rekne som sletta
  • streke under
    setje strek under, særleg for å vise at noko er viktig
Artikkelside

stille 4

stilla

verb

Opphav

norrønt stilla; av still (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • stille blod;
    • stille svolten;
    • stille krøtera – gje krøtera mat
    • dempe, lindre
      • stille smertene
    • refleksivt:
      • stormen stillest – stormen spaknar
  2. gå varsamt, liste (seg)
    Døme
    • stille seg fram, innpå;
    • stille seg over golvet;
    • stille seg innpå nokon
  3. setje på eit visst punkt;
    Døme
    • stille klokka;
    • stille forgassaren
    • stemme eit instrument
      • stille fela
Artikkelside

stoppe 3

stoppa

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

Døme
  • stopp tjuven!
  • stoppe kjeften på ein – få ein til å teie;
  • bussen stoppa med eit rykk;
  • stoppe opp
Artikkelside

stogg

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

det å stogge;
Artikkelside

stivle

stivla

verb

Opphav

norrønt stífla ‘demme’; samanheng med stiv

Tyding og bruk

  2. Døme
    • vatnet har stivla opp i vegveita
Artikkelside

steg

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt stig; av stige (2

Tyding og bruk

  1. det å flytte ein fot framover
    Døme
    • gå med lange steg;
    • lære seg stega i tango;
    • ta eit avgjerande steg – gå til ei avgjerande handling;
    • eit steg i rett lei – eit lite stykke i rett lei
  2. avstand mellom fotefar, steg (1)
    Døme
    • gå eit steg til sida
  3. tverrtre til å trø på
  4. grad eller punkt i ein skala;
    fase, stadium i ei utvikling;
    Døme
    • alderssteg;
    • lønssteg

Faste uttrykk

  • steg for steg
    òg: litt etter litt, gradvis
  • ta steget fullt ut
    ikkje stogge på halvvegen
Artikkelside

stanse 2

stansa

verb

Opphav

mellomnorsk stanza; av stå (3

Tyding og bruk

  1. Døme
    • klokka stansa;
    • stanse opp;
    • bussen stansa på haldeplassen
  2. få til å stogge
    Døme
    • stanse ein maskin;
    • stanse nokon på gata;
    • ikkje la seg stanse
    • gjere slutt på
      • banken stansar alle utbetalingar
Artikkelside

stane

stana

verb

Opphav

norrønt staðna, av staðinn, perfektum partisipp av standa

Tyding og bruk

  1. kome til ro
  2. om mjølk: bli tjukk
Artikkelside

stagge 2

stagga

verb

Opphav

samanheng med stogge

Tyding og bruk

    • stagge inntrengjarane
    • stagge gråten
  3. roe ned, blidgjere
    • stagge eit skrikande barn

Faste uttrykk

  • stagge seg
    leggje band på seg
Artikkelside
Side 4 av 5