Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 38 oppslagsord

frukostpause

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

(arbeids)pause for å ete frukost
Døme
  • diskutere fotball i frukostpausen
Artikkelside

forseinke

forseinka

verb

Tyding og bruk

  1. få til å kome seinare enn planlagt
    Døme
    • vere ein time forseinka;
    • flyet blir forseinka;
    • forseinke planane om bygging;
    • forseinke fredsprosessen
    • brukt som adjektiv
      • ei forseinka helsing;
      • ete forseinka frukost
  2. få til å flytte seg eller jobbe tregare;
    Døme
    • snøfallet forseinka oss;
    • bli forseinka av motorstopp;
    • vere forseinka av dårlege bein
Artikkelside

føremiddag, formiddag

substantiv hankjønn

Opphav

av fore-

Tyding og bruk

tid frå morgon til ettermiddag;
periode frå frukost til klokka tolv eller middagstid
Døme
  • ho plar kome om føremiddagen;
  • utpå føremiddagen;
  • i morgon føremiddag;
  • sundag føremiddag
Artikkelside

ete 2

eta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt eta

Tyding og bruk

  1. ta til seg føde;
    setje til livs
    Døme
    • ete og drikke;
    • ete med gaffel;
    • dei sat og åt;
    • ete brød til frukost;
    • ete på eit eple;
    • ete opp all maten
  2. ha som del av den vanlege kosten sin;
    tole, like
    Døme
    • eg et ikkje fisk
  3. Døme
    • elva et seg utover;
    • utgiftene et opp fortenesta;
    • røyret blir ete opp av rust
  4. Døme
    • det et meg at eg tapte

Faste uttrykk

  • ete i seg orda sine
    ta tilbake det ein har sagt
Artikkelside

drikke 3

drikka

verb

Opphav

norrønt drekka

Tyding og bruk

  1. gje væske til kroppen gjennom munnen
    Døme
    • drikke eit glas vatn;
    • drikke kaffi;
    • han drakk mjølk til frukost
  2. nyte alkohol;
    misbruke alkohol
    Døme
    • dei drakk kvar helg;
    • drikke seg full;
    • drikke seg til mot;
    • ho lova seg sjølv aldri å begynne å drikke igjen
  3. om eldre forhold: feire høgtid eller merkedag med drikkelag
    Døme
    • drikke jul;
    • drikke bryllaup
  4. suge til seg
    Døme
    • han drakk sol og frisk luft

Faste uttrykk

  • drikke ei skål
    skåle (2
    • drikke ei skål for hell og lykke
  • drikke nokon under bordet
    skjenkje nokon så fulle at dei ikkje greier å stå på beina
  • drikke opp
    • drikke til det er tomt;
      tømme
      • du må drikke opp vatnet ditt før du får brus!
    • bruke alle pengane sine på alkoholhaldig drikke
      • han drakk opp heile løna si
Artikkelside

dugurd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dagverðr, dǫgurðr av dagr ‘dag’ og verðr ‘måltid’; jamfør nattverd

Tyding og bruk

måltid mellom frukost og middag, som ein tidleg lunsj
Døme
  • om ei stund var det matøkt - dugurd eller føremiddagsmat;
  • eg åt tre skiver i dugurden
Artikkelside

drabeleg

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘treffande’; samanheng med drepe

Tyding og bruk

Døme
  • ein drabeleg frukost;
  • ein drabeleg kamp
  • brukt som adverb:
    • streve drabeleg
Artikkelside

cornflakes

substantiv hankjønn

Uttale

kåˊrnfleiks

Opphav

av engelsk corn ‘mais’ og fleirtal av flake ‘flak’

Tyding og bruk

rista maisflak
Døme
  • ei skål med cornflakes;
  • ete cornflakes til frukost
Artikkelside
Side 4 av 4