Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 48 oppslagsord

syrgjeband, sørgeband, sørgjeband

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

svart band som ein ber kring venstre armen som merke på sorg
Artikkelside

sveiv 2

substantiv hankjønn

Opphav

av svive (2; samanheng med sveiv (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gjere ein sveiv med armen
  2. luffe
    Døme
    • selen har sveivar
Artikkelside

sving

substantiv hankjønn

Opphav

av svinge

Tyding og bruk

  1. rørsle som går i ring eller i boge
    Døme
    • gjere ein sving med armen
  2. Døme
    • innersving;
    • yttersving;
    • køyre ein sving utanom;
    • vegen gjorde ein brå sving
    • liten tur, slag (1, 6), svipp
      • gjere ein sving bortover golvet
  3. Døme
    • vere i full sving;
    • boka set fantasien i sving
    • fart
      • få sving på sakene
Artikkelside

sove

sova

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt sofa

Tyding og bruk

  1. liggje i ein medvitslaus kviletilstand;
    liggje i søvn, motsett vake (2, 1)
    Døme
    • sove som ein stein – sove tungt;
    • sove middag – ta seg ein lur etter middag;
    • sove bort tida – spille (med soving);
    • sove over (seg) – forsove seg;
    • sove ut rusen
    • i presens partisipp:
      • ikkje kome sovande til noko – ikkje utan hardt arbeid
  2. vere dorsk, sløv;
    følgje dårleg med
    Døme
    • sitje og sove i timane
    • ikkje vere i bruk
      • lova har sove sidan 1930
  3. dovne bort
    Døme
    • armen min søv

Faste uttrykk

  • sove inn
    sovne, døy
  • sove på
    tenkje over (noko) (eigenleg til neste dag)
  • sove ut
    kvile, styrkje seg med soving
Artikkelside

slit

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt slit

Tyding og bruk

  1. det å slite;
    hardt arbeid;
    Døme
    • det seige slitet;
    • med riv og slit – med hardt strev
  2. det at noko slitst;
    Døme
    • skoslit;
    • buksa var blank av slit
  3. mein, verk i kroppsvevet av forrøyning;
    forstrekking
    Døme
    • få eit slit i armen, ryggen
Artikkelside

sigervisse

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å vere sigerviss
Døme
  • lyfte armen i sigervisse
Artikkelside

olboge 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt ǫl(n)bogi; av alen (1 og boge

Tyding og bruk

  1. midtre ledd på armen
    Døme
    • støyte olbogen;
    • krabbe på kne og olbogar – krype på alle fire;
    • slite hol på olbogen – dvs på erma
  2. krok, sving (på veg)
  3. kne (5) på røyr
Artikkelside

forlengje, forlenge

forlengja, forlenga

verb

Opphav

frå lågtysk, av for- (2; av lang (2

Tyding og bruk

  1. gjere lengre i utstrekning
    Døme
    • forlengje vegen
  2. gjere lengre i tid;
    gje lengre varigskap
    Døme
    • forlengje ein kontrakt;
    • fristen er forlengd med to dagar
    • brukt som adjektiv
      • laget skåra i den forlengde speletida

Faste uttrykk

  • forlengd arm
    person, institusjon eller liknande som handlar på vegner av nokon andre (i ei sak eller ein situasjon)
    • vere den forlengde armen til industriselskapa i lokalmiljøet;
    • dei meinte at fylkesmannen, som statens forlengde arm, måtte finne ei løysing
Artikkelside

forstrekkje, forstrekke

forstrekkja, forstrekka

verb

Opphav

frå tysk; av for- (2

Tyding og bruk

strekkje (særleg kroppsdel, muskel) så det blir skade
Døme
  • forstrekke armen

Faste uttrykk

  • forstrekkje seg
    ta på seg for mykje
    • han forstrekte seg i forsøket
Artikkelside

fasle 1, fatle 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt fetill; jamfør fasl

Tyding og bruk

  1. band, reim eller tau (til å ha over aksla og bere etter) på bør, sekk og liknande
  2. band eller tørkle rundt nakken og fram til å bere ein skadd arm i
    Døme
    • gå med armen i fasle
Artikkelside
Side 4 av 5