Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

hirre

hirra

verb

Opphav

jamfør hisse

Tyding og bruk

Faste uttrykk

  • hirre seg opp
    øse seg opp
Artikkelside

geiple

geipla

verb

Tyding og bruk

Artikkelside

yvast 2

verb

Opphav

av yve (1

Tyding og bruk

  1. yve seg, reise fjøra, byste seg, gjere seg brei;
    òg: svelle opp
    Døme
    • yvast ut av varmen
  2. kokettere, halde det gåande
    Døme
    • ho yvdest med han eit bel
  3. dragast (med), narrast (med), terge opp
    Døme
    • yvast med oksen;
    • dei som er store, må aldri yvast med dei som er mindre
Artikkelside

tirre

tirra

verb

Opphav

kanskje frå lågtysk; samanheng med terge

Tyding og bruk

erte, terge, hisse opp
Døme
  • ikkje tirr han;
  • tirre hunden
Artikkelside

stein 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt steinn

Tyding og bruk

  1. (kollektivt:) fast materiale (masse, lag) av ikkje-metallisk, enkelt eller samansett mineral;
    Døme
    • bryte stein;
    • i Noreg er det mykje stein
  2. blokk, klump av stein (1, 1)
    Døme
    • kaste stein;
    • hoppe frå stein til stein over elva;
    • hard som stein;
    • sove som ein stein – sove svært godt
    • etter Joh 8,7:
    • etter Matt 24,2:
  3. (reiskap av) blokk, stykke som er tilhogge av stein (1, 1) eller laga av betong, tegl eller liknande
  4. smykke av edelt, fargerikt mineral
    Døme
    • edle steinar
  5. frø av steinfrukt som har hardt skal med frøemne inni
    Døme
    • spytte ut steinen
    • hardt frø i bær
      • druer, rosiner utan stein
  6. i medisin: liten fast lekam som blir skild ut, særleg i kjertlar
  8. i faste ordsamband

Faste uttrykk

  • erte på seg stein
    om person: erte, terge til den aller rolegaste blir oppøst
  • få ein stein til å gråte
    få den mest kjenslelause til å ynkast (over nokon)
  • ha eit hjarte av stein
    vere hard og hjartelaus
  • ikkje liggje att stein på stein
    vere heilt øydelagd
  • kaste den første steinen
    vere den første til å dømme, kritisere;
    etter Joh 8,8
  • leggje stein til børa
    auke vanskane
Artikkelside

sneie 2

sneia

verb

Opphav

norrønt sneiða

Tyding og bruk

  1. hogge, skjere av (på snei)
    Døme
    • sneie og skjere og ete;
    • sneie av kvisten i eitt hogg;
    • sneie av osten
  3. snu, svinge til sida;
    gå på snei
    Døme
    • sneie over gata
  4. vere spitig i tala;
    Døme
    • sneie etter nokon
Artikkelside

reite

reita

verb

Opphav

norrønt reita

Tyding og bruk

  1. lage fòrer;
    leggje i rader
  2. terge, gjere arg;
    irritere, stimulere (nerve eller muskel)

Faste uttrykk

  • reite seg innpå
    egle seg innpå (nokon)
Artikkelside

glette 3

gletta

verb

Opphav

samanheng med glott; glytt og glans

Tyding og bruk

  1. Døme
    • glette til sides
  2. terge, sende sneiord
    Døme
    • glette til ein
  3. ymte (om)
    Døme
    • glette eit ord til ein
Artikkelside

erte

erta

verb

Opphav

norrønt erta

Tyding og bruk

drive ap med;
Døme
  • erte nokon opp;
  • erte nokon på seg;
  • dei erta meg for brillene mine
  • brukt som adjektiv
    • eit ertande smil;
    • dei hadde ein ertande og lett tone mellom seg
Artikkelside

eggje, egge

eggja, egga

verb

Opphav

norrønt eggja; av egg (1

Tyding og bruk

  1. setje egg (1, 1) på;
    Døme
    • eggje ljåen
  2. jamfør eggjande
    Døme
    • eggje sansane;
    • han eggja folk til å feire;
    • eggje nokon til strid;
    • eggje opp folket;
    • eggjast – terge kvarandre
Artikkelside
Side 2 av 3