Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

partsevne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i jus: evne til på eiga hand å reise eller føre ei sak eller til å vere part i ei sak
Artikkelside

parti

substantiv inkjekjønn

Opphav

av fransk partir ‘dele’, frå latin; samanheng med part

Tyding og bruk

  1. del av ein heilskap;
    avgrensa område
    Døme
    • eit smalt parti på ein bakketopp;
    • eit vakkert parti langs den gamle postvegen
  2. del av litterært verk eller musikkstykke
    Døme
    • musikkstykket har lyriske parti
  3. varemengd
    Døme
    • eit parti billige skjorter
  4. gruppe av personar med sams interesser eller gjeremål
    Døme
    • politisk parti
  5. omgang i spel
    Døme
    • eit parti sjakk
  6. Døme
    • gjere eit godt parti;
    • ho er eit godt parti

Faste uttrykk

  • rått parti
    konkurranse der den eine parten er utan sjanse til å vinne
  • ta parti
    velje standpunkt;
    vere samd med ein av partane
    • han vart tvungen til å ta parti;
    • ho tek parti for dei undertrykte i samfunnet;
    • dei tek parti med oss
  • vere på parti med
    ha felles interesser med;
    stø
    • ho er på parti med dei unge
Artikkelside

lute 3, lùte

luta, lùta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt hluta; av lott

Tyding og bruk

  1. skifte i luter (2;
    Døme
    • lute sund ein stokk
  2. Døme
    • lute bort
  3. tildømme ein lut

Faste uttrykk

  • lute seg inn
    krevje sin part av ein fangst eller liknande
  • lute ut
    dele ut i luter
Artikkelside

lut 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hlutr; jamfør lodd (1, lodd (2 og lott

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skjere noko i luter;
    • søre luten av fylket
  3. part av forteneste eller avkasting, særleg i fiske, etter arbeidsinnsats eller innskot;
    Døme
    • fiskarane fekk 8000 kr i lut;
    • fiske på lut;
    • få halv lut;
    • ha lut i noko
  4. pengeinnskot eller part i eit lutlag (1)
    Døme
    • eige ein lut i samvirkelaget
  8. Døme
    • trekkje lut

Faste uttrykk

  • med lut og lunnar
    med alt som høyrer til eigedomen;
    med lut og lunnende
    • garden er seld med lut og lunnar
  • med lut og lunnende
    alt som høyrer til ein eigedom;
    med lut og lunnar
    • ho fekk heile garden med lut og lunnende
Artikkelside

lute seg inn

Tyding og bruk

krevje sin part av ein fangst eller liknande;
Sjå: lute
Artikkelside

ideell part

Tyding og bruk

i jus: tenkt part med omsyn til verdi;
Sjå: ideell
Artikkelside

ideell

adjektiv

Opphav

av tysk ideal

Tyding og bruk

  1. som berre eksisterer i tankane eller førestillingane;
  2. Døme
    • ideelle arbeidstilhøve
  3. som er etisk høgverdig;
    som er prega av høge ideal
    Døme
    • ideelt arbeid;
    • ein ideell organisasjon

Faste uttrykk

  • ideell part
    i jus: tenkt part med omsyn til verdi
Artikkelside

kombattant 1

substantiv hankjønn

Opphav

av kombattant (2

Tyding og bruk

  1. militær person som er aktiv i kamp;
  2. part i ordstrid;
    person som er med i ein diskusjon
Artikkelside

kompiskøyring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det at to eller fleire køyrer saman i éin bil til og frå arbeidet
  2. samarbeid mellom to partar som går ut over ein tredje part
    Døme
    • kompiskøyringa i partiet
Artikkelside

bli nokon til del

Tyding og bruk

bli gjeven til nokon;
falle på nokon sin part (2);
Sjå: del
Døme
  • gåva som vart meg til del
Artikkelside
Side 2 av 3