Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

tull 2

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

dum handling;
Døme
  • gjere noko tull;
  • finne på tull;
  • slutt med dette tullet!
  • kome heilt på tullet – tulle el. rote seg bort;
  • svare borti tull – i hør og heim;
  • gjere noko på tull – ikkje på alvor;
  • snakke tull;
  • det var berre tull og tøys med han
Artikkelside

tankeville

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

skape

skapa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt skapa, eigenleg ‘forme med å skjere ut’

Tyding og bruk

  1. gje eit visst skap (1;
    Døme
    • vere vent skapt;
    • skape seg vrang – slå seg vrang
  2. la bli til
    Døme
    • i opphavet skapte Gud himmelen og jorda
    • i perfektum partisipp: som har vorte til, tenkjeleg
      • kvar skapte dag;
      • det er ikkje meining skapt i slikt – det finst ikkje;
      • vere som skapt til noko – høve framifrå til
    • i presens partisipp:
      • det var ikkje att eit (guds) skapande grann
  3. få, lage i stand
    Døme
    • skape noko nytt;
    • skape forventningar, voner
    • vere årsak til
      • skape uro og forvirring;
      • skape seg ei framtid;
      • skape blest om noko
      • ein skapande kunstnar
  4. refleksivt: besne, bli betre
    Døme
    • skapast etter sjukdomen

Faste uttrykk

  • ikkje det skapte grann
    ingenting
  • skape om
    forme, lage om
  • skape seg om
    endre, lage seg om i lag og utsjånad
  • skape seg til
    gjere seg til
  • skape seg
    få rette skapet, kome seg;
    særleg om ein unge: slå seg vrang
Artikkelside

rådville

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

panikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk eigenleg ‘redsle som guden Pan valdar’

Tyding og bruk

brå, sanselaus redsle;
forvirring, rådløyse, tankelaus(e) handling(ar) som ei slik redsle kan vere årsak til
Døme
  • rømme i panikk;
  • det braut ut panikk om bord
Artikkelside

omgrepsforvirring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

ulik tolking av eit omgrep (1); jamfør forvirring
Døme
  • omgrepsforvirring er ofte årsak til usemje i politikken
Artikkelside

forvikling

substantiv hokjønn

Opphav

frå tysk; av for- (2 og vikle (1

Tyding og bruk

Døme
  • det vart mange forviklingar med alle desse slektskapstilhøva;
  • her er det duka for forviklingar
Artikkelside

babelsk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller kjem frå oldtidsbyen Babylon

Faste uttrykk

Artikkelside

babel

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå semittisk; etter namnet på oldtidsbyen Babylon der det ifølgje segna om Babels tårn i 1. Mos 11,9 oppstod store språkskilnadar

Tyding og bruk

  1. stad med stor (språkleg) forvirring
  2. sedlaus storby
Artikkelside
Side 2 av 2