Avansert søk

185 treff

Bokmålsordboka 101 oppslagsord

pynt 1

substantiv hankjønn

Opphav

fra lavtysk; av middelalderlatin puncta ‘spiss’

Betydning og bruk

framspring, ytterste del av odde eller nes;
kant ut mot stup

pynt 2

substantiv hankjønn

Opphav

fra lavtysk

Betydning og bruk

Eksempel
  • være bare til pynt

pynte

verb

Betydning og bruk

sette pynt (2;
ordne, gjøre penere, utsmykke
Eksempel
  • pynte i stua;
  • pynte en kake

Faste uttrykk

  • pynte/sminke bruden
    framstille noe bedre enn det er
    • eieren av skisenteret ser ingen grunn til å pynte bruden for potensielle kjøpere;
    • ledelsen sminket bruden før salget av bedriften
  • pynte opp
    gjøre penere;
    stase opp
    • pynte opp hjemmet med planter
  • pynte på
    glatte over (uheldig utsagn);
    forbedre
    • pynte på rekorden
  • pynte seg
    ta på seg pene klær (og smykker, sminke)

påhengt

adjektiv

Betydning og bruk

  1. som er hengt på
    Eksempel
    • påhengt pynt
  2. Eksempel
    • filmens happy ending virker påhengt

tungete, tunget

adjektiv

Betydning og bruk

som er utstyrt med tungeformet pynt
Eksempel
  • tungete ermelinninger

stuss 1

substantiv hankjønn

Opphav

av stusse (1

Betydning og bruk

  1. lett klipp
    Eksempel
    • trenge en stuss i nakken
  2. pynt, stas
    Eksempel
    • komme i sin fineste stuss
  3. oppstyr, ståk;
    jamfør oppstuss

slips

substantiv intetkjønn

Opphav

trolig av lavtysk slips; av slippe ‘flik, snipp’

Betydning og bruk

lang tøystrimmel som en knytter rundt halsen under snippene på skjortekragen, og som henger nedover brystet til pynt
Eksempel
  • han er kledd i mørk dress og slips

tomatbåt

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

oppskåren båt (3) av tomat
Eksempel
  • pynt med tomatbåter

topping

substantiv hunkjønn eller hankjønn

Betydning og bruk

  1. smakstilsetning, pynt eller lignende på en matrett
    Eksempel
    • iskrem med topping av karamell og sjokoladesaus;
    • strø toppingen over salaten
  2. det å (bare) sette inn de beste på et lag eller lignende
    Eksempel
    • topping av laget burde vært forbudt
  3. det å fjerne eller hogge toppen av en plante eller et tre;
    det å toppe (5)
    Eksempel
    • topping av juletrær

sitronskive

substantiv hunkjønn eller hankjønn

Betydning og bruk

skive av sitron, ofte brukt som pynt på matrett eller drink
Eksempel
  • rekesmørbrød pyntet med sitronskive og dill

Nynorskordboka 84 oppslagsord

pynt 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; av mellomalderlatin puncta ‘spiss’

Tyding og bruk

framspring, ytste del av odde eller nes;
kant ut mot stup

pynt 2

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

Døme
  • vere til pynt

pynte

pynta

verb

Tyding og bruk

setje pynt (2;
ordne, stelle i stand, pryde
Døme
  • pynte i stova;
  • pynte ei kake

Faste uttrykk

  • pynte/sminke brura
    framstille noko så bra som mogleg;
    forskjønne
    • eigaren av garden nyttar ikkje tida til å pynte brura før sal
  • pynte opp
    gjere penare;
    stase opp
    • kjøpe ting til å pynte opp heimen med
  • pynte på
    mildne (ei uheldig utsegn);
    gjere (noko) betre enn det er
    • pynte på rekorden
  • pynte seg
    ta på seg pene klede (og smykke, sminke)

stuss 1

substantiv hankjønn

Opphav

av stusse (1

Tyding og bruk

  1. lett klipp
    Døme
    • han treng ein stuss
  2. pynt, stas
    Døme
    • kome i sin finaste stuss
  3. oppstyr, ståk;
    jamfør oppstuss

slips

substantiv inkjekjønn

Opphav

truleg av lågtysk slips; av slippe ‘flik, snipp’

Tyding og bruk

lang tøystrimmel som ein knyter kring halsen under snippane på skjortekragen, og som heng nedover brystet til pynt
Døme
  • bruke skjorte og slips på kontoret

topping

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. smakstilsetting, pynt eller liknande på ein matrett
    Døme
    • iskrem med ei topping av sjokolade og nøtter;
    • strø toppinga over salaten
  2. det å (berre) setje inn dei beste på eit lag eller liknande
    Døme
    • topping av lag skulle vore forbode
  3. det å fjerne eller hogge toppen av ei plante eller eit tre;
    det å toppe (5)
    Døme
    • topping av juletre

sitronskive

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

skive av sitron, ofte nytta som pynt på drink eller matrett
Døme
  • pynte smørbrøda med ei sitronskive

sirat

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk, av Zier; jamfør sir (1

Tyding og bruk

noko som er til pynt;

sir 1

substantiv hankjønn

Opphav

av tysk Zier

Tyding og bruk

noko som er til pynt eller dekorasjon;
krot, pryd, utsmykking
Døme
  • eit skap med rosemåling og sir på

skruv 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skrúfr (hår)topp’

Tyding og bruk

  1. øvste del av noko, til dømes på skap
  2. om eldre forhold: pynt på kvinnelue