Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
19 treff

Bokmålsordboka 9 oppslagsord

kvartal

substantiv intetkjønn

Opphav

av middelalderlatin quartale (anni) ‘firedel (av et år)'; jamfør kvart (1

Betydning og bruk

  1. et firedels år;
    periode på tre måneder
    Eksempel
    • betale strømregningen hvert kvartal
  2. husgruppe som begrenses av fire gater
    Eksempel
    • gå rundt kvartalet;
    • parken ligger bare et par kvartaler unna
Artikkelside

lamell

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin , av lamella, diminutiv av lamina ‘tynn plate’; jamfør laminat

Betydning og bruk

  1. hver av flere tynne plater eller skiver, ofte av metall, som sammen danner en helhet
  2. hver av flere frittliggende boligblokker som ligger i parallelle rekker og ikke i kvartal;
Artikkelside

kvartalsresultat

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

Artikkelside

kvartalsvis

adjektiv

Betydning og bruk

som skjer hvert kvartal (1)
Eksempel
  • kvartalsvise innbetalinger
  • brukt som adverb
    • betale avisen kvartalsvis
Artikkelside

hjørnegård

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

bygård på hjørnet av et kvartal
Artikkelside

delrapport

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

rapport fra deler av et prosjekt, et utvalg, en periode eller lignende, eller som inngår i en større, overordnet rapport
Eksempel
  • de leverte en delrapport fra første kvartal;
  • de tre hovedsatsingene ble drøftet i hver sin delrapport
Artikkelside

tertial 1

substantiv intetkjønn

Uttale

tærtsiaˊl

Opphav

av latin ‘den tredje’; jamfør ters (1

Betydning og bruk

tredel av året, fire måneder;
jamfør kvartal
Artikkelside

fjerde

adjektiv

Opphav

norrønt fjórði

Betydning og bruk

som er nummer fire (1, 1) i en rekkefølge;
ordenstall til fire (4.)
Eksempel
  • i fjerde kvartal;
  • for fjerde gang;
  • hvert fjerde år;
  • den fjerde mai

Faste uttrykk

Artikkelside

arbeidsløshet

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

det å være arbeidsløs;
Eksempel
  • arbeidsløsheten har økt med 2 % i siste kvartal;
  • det er stor arbeidsløshet
Artikkelside

Nynorskordboka 10 oppslagsord

kvartal

substantiv inkjekjønn

Opphav

av mellomalderlatin quartale (anni) ‘fjerdepart (av eit år)'; jamfør kvart (1

Tyding og bruk

  1. ein firedel av eit år;
    periode på tre månader
    Døme
    • tinge avisa for eitt kvartal
  2. husgruppe med fasade mot fire gater
    Døme
    • gå rundt kvartalet;
    • sykle dei fire kvartala til jobben
Artikkelside

lamellblokk

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av lamell

Tyding og bruk

ei av fleire frittliggjande bustadblokker som ligg i parallelle rekkjer og ikkje i kvartal
Artikkelside

lamell

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av lamella, diminutiv av lamina ‘tynn plate’; jamfør laminat

Tyding og bruk

  1. kvar av fleire tynne plater eller skiver, ofte av metall, som saman dannar ein heilskap
  2. kvar av fleire frittliggjande bustadblokker som ligg i parallelle rekkjer og ikkje i kvartal;
Artikkelside

kvartalsresultat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

kvartalsvis

adjektiv

Tyding og bruk

som skjer kvart kvartal (1)
Døme
  • kvartalsvise oppgjer
  • brukt som adverb
    • bladet blir gjeve ut kvartalsvis
Artikkelside

kvadratur

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

  1. byområde med rette gater og kvadratiske kvartal (2)
    Døme
    • kvadraturen i Kristiansand
  2. i geometri: det å lage om ei flate til eit kvadrat med same flateinnhald
  3. i geometri: det å rekne ut arealet av ei flate
  4. i matematikk: det å høgje i andre potens (2)

Faste uttrykk

  • sirkelens kvadratur
    • uløyseleg matematisk problem som går ut på å konstruere eit kvadrat med same flateinnhald som ein gjeven sirkel ved å bruke passar og linjal
    • umogleg oppgåve
Artikkelside

hjørnegard, hyrnegard

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

bygard på hjørnet av eit kvartal
Artikkelside

børsoppgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

auke i aksjekursane på børsen
Døme
  • ekspertane spår børsoppgang neste kvartal
Artikkelside

tertial 1

substantiv inkjekjønn

Uttale

tærtsiaˊl

Opphav

av latin ‘den tredje’; sjå ters (1

Tyding og bruk

tredel av året, fire månader; jamfør kvartal
Artikkelside

blokk

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk, tyding 3 og 4 frå engelsk; tyding 8 frå fransk

Tyding og bruk

  1. større (ofte firkanta) stykke eller ting av solid materiale, særleg stein eller betong
    Døme
    • granitt bryt dei i blokker
  2. stabbe (1, 1) som før vart brukt til halshogging
  3. bygning i fleire etasjar og med mange bustader
    Døme
    • ei frittliggjande blokk;
    • eit kvartal med fleire blokker;
    • bu i blokk
  4. utmålt område for boring etter olje og gass
    Døme
    • regjeringa deler ut blokker i Nordsjøen
  5. heisemekanisme samansett av eit blokkhus (2) med ei eller fleire runde skiver (trinser med spor for tau eller liknande) i og festekrok eller festering
  6. reiskap, form til å vide ut sko, hattar og liknande med
  7. ihophefta ark som lett kan rivast av eitt for eitt
    Døme
    • journalisten hadde blokka si full frå intervjuet
  8. samband mellom grupper, parti eller statar
    Døme
    • den borgarlege blokka
  9. einsarta eller samanhøyrande eining
    Døme
    • reklameinnslaga skal sendast i blokker

Faste uttrykk

  • ha på blokka
    sjå som mogleg
    • ha fleire namn på blokka
  • leggje hovudet på blokka
    handle eller opptre på ein slik måte at ein er lett å gjere åtak på og kritisere
Artikkelside