Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
170 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

egen 2, eigen

determinativ

Opphav

norrønt eiginn; opprinnelig perfektum partisipp av eie (2

Betydning og bruk

  1. som (bare) hører til, angår eller skriver seg fra en selv;
    som en selv hører til;
    personlig
    Eksempel
    • mine egne barn;
    • vårt eget land;
    • til eget bruk;
    • det er din egen skyld;
    • gjøre noe på eget ansvar;
    • se noe med sine egne øyne;
    • med fare for eget og andres liv
    • brukt som substantiv
      • holde seg til sine egne;
      • kretse om sitt eget;
      • det er av sine egne en skal ha det
  2. som en har for seg selv;
    Eksempel
    • ha egen inngang;
    • leve i sin egen verden;
    • ha egne oppfatninger;
    • kjøre sitt eget løp;
    • gå sine egne veier
  3. Eksempel
    • ha et eget lag med barn;
    • ha et eget ganglag;
    • ha en egen måte å gjøre ting på
Artikkelside

Nynorskordboka 169 oppslagsord

eigen

determinativ

Opphav

norrønt eiginn; opphavleg perfektum partisipp av eige (2

Tyding og bruk

  1. som (berre) høyrer til, vedkjem eller skriv seg frå ein sjølv;
    som ein sjølv høyrer til;
    personleg
    Døme
    • min eigen unge;
    • vårt eige land;
    • gå i sine eigne tankar;
    • ikkje vite sitt eige beste;
    • det var hans eigen feil;
    • gå mot sitt eige parti;
    • gjere noko på eige ansvar;
    • sjå noko med eigne auge
    • brukt som substantiv
      • tale til sine eigne;
      • krinse om sitt eige;
      • det er av sine eigne ein skal ha det
  2. som ein har for seg sjølv;
    Døme
    • ha sitt eige rom;
    • ha eigen inngang til hybelen;
    • ha si eiga meining om noko;
    • gå sin eigen veg;
    • det er eigne reglar for dette;
    • landet fekk sin eigen konge;
    • bygda vart eigen kommune
  3. Døme
    • ha eit eige lag med barn;
    • ein eigen sjarm;
    • ein eigen dåm
Artikkelside

vere sin eigen lykkesmed

Tyding og bruk

forme sin eigen lagnad;
Sjå: lykkesmed
Artikkelside

ingen blir profet i sitt eige land

Tyding og bruk

det er vanskeleg å få heider på heimstaden eller i sin eigen krins;
Sjå: profet
Artikkelside

i eigen person

Tyding og bruk

sjølv;
utan avløysar;
Sjå: person
Døme
  • statsministeren møtte i eigen person
Artikkelside

vere si eiga lykkes smed

Tyding og bruk

forme sin eigen lagnad;
Sjå: lykke, smed
Artikkelside

miste seg sjølv

Tyding og bruk

tape eller svekkje eigen personlegdom eller identitet;
Sjå: miste
Artikkelside

for eigen maskin

Tyding og bruk

ved eiga hjelp;
ved å bruke eigne krefter;
Sjå: maskin
Døme
  • skipet kom seg i hamn for eigen maskin etter grunnstøytinga;
  • han kom seg ut av senga for eigen maskin
Artikkelside

fornekte seg

Tyding og bruk

avvike frå si normale åtferd;
handle i konflikt med si eiga rolle eller sin eigen identitet;
Sjå: fornekte
Døme
  • partiet fornektar seg ikkje;
  • han må fornekte seg sjølv
Artikkelside

fiske i rørt vatn

Tyding og bruk

nytte ut ein forvirra situasjon til eigen fordel;
Sjå: fiske, vatn
Artikkelside

jo … dess …

Tyding og bruk

Sjå: dess, jo
  1. brukt ved samanstilling av to komparativar
    Døme
    • jo før, dess betre
  2. brukt som subjunksjon ved samanstilling av to komparativar
    Døme
    • jo fleire som har jobb utanfor eigen kommune, dess fleire nyttar bil
Artikkelside
Side 1 av 17