Avansert søk

32 treff

Bokmålsordboka 12 oppslagsord

åring 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt árangr; trolig samme opprinnelse som årgang

Betydning og bruk

utbytte av årsvekst, grøde

åring 2

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

årsgammelt husdyr

mønstre på

Betydning og bruk

ta hyre;
gå om bord;
Eksempel
  • han mønstret på som 16-åring

mønstre

verb

Opphav

fra lavtysk; jamfør mønster

Betydning og bruk

  1. se nøye på;
    granske kritisk;
    Eksempel
    • generalen mønstret troppene;
    • hun mønstrer ham fra topp til tå
  2. stille opp med;
    rå over;
    Eksempel
    • trønderne kunne mønstre 19 deltakere til konkurransen
  3. tilsette i tjeneste på fartøy;
    ta tjeneste på fartøy

Faste uttrykk

  • mønstre av
    gå fra borde;
    slutte i tjeneste på fartøy
    • hun mønstret av i Hamburg
  • mønstre på
    ta hyre;
    gå om bord
    • han mønstret på som 16-åring

løping

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

det å løpe (1)
Eksempel
  • hun begynte med løping som 30-åring

maksgrense

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

grense (1, 3) som ikke skal overskrides
Eksempel
  • nærme seg maksgrensen for hva en 10-åring kan tåle;
  • ha en maksgrense for fellesgjeld i borettslaget

livsfrisk

adjektiv

Betydning og bruk

full av livskraft;
vital
Eksempel
  • en livsfrisk 80-åring

-ing 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt -ingr, -ingi

Betydning og bruk

  1. suffiks i substantiv dannet av adjektiv, for eksempel i karakteriserende personbetegnelser;
    i ord som kloking, raring og riking
  2. suffiks brukt i innbyggernavn;
    i ord som telemarking og vossing
  3. suffiks i betegnelse for gjenstander;
    i ord som tohjuling
  4. suffiks i betegnelse for dyr;

hundreåring

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

person som er 100 år gammel
Eksempel
  • antall hundreåringer øker stadig;
  • en sprek 100-åring

årvei, årveg

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

Nynorskordboka 20 oppslagsord

åring 1

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt árangr

Tyding og bruk

år med omsyn til mengd av grøde;
Døme
  • god åring

åring 2

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

husdyr, særleg hest, som er i alderen 1–2 år;
i samansetningar med grunntal:
Døme
  • toåring;
  • åttiåring

mønstre

mønstra

verb

Opphav

frå lågtysk; jamfør mønster

Tyding og bruk

  1. sjå nøye på;
    granske kritisk;
    Døme
    • kongen mønstrar troppane;
    • han mønstra henne frå topp til tå
  2. stille opp med;
    rå over;
    Døme
    • trønderane kunne mønstre 19 deltakarar i konkurransen
  3. tilsetje i teneste på fartøy;
    ta teneste på fartøy

Faste uttrykk

  • mønstre av
    gå frå borde;
    slutte i teneste på fartøy
    • ho mønstra av i Hamburg
  • mønstre på
    ta hyre;
    gå om bord
    • han mønstra på som 16-åring

mønstre på

Tyding og bruk

ta hyre;
gå om bord;
Sjå: mønstre
Døme
  • han mønstra på som 16-åring

livsfrisk

adjektiv

Tyding og bruk

full av livskraft;
vital
Døme
  • ein livsfrisk 80-åring

kvisete, kveisete

adjektiv

Tyding og bruk

full av kviser (1
Døme
  • ein kvisete 14-åring;
  • panna er kvisete

-ing 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt -ingr, -ingi

Tyding og bruk

  1. suffiks i substantiv laga av adjektiv, til dømes i karakteriserande personnemningar;
  2. suffiks brukt i innbyggjarnamn;
    i ord som telemarking og vossing
  3. suffiks i nemning for ting;
    i ord som tohjuling
  4. suffiks i nemning for dyr;

hundreåring

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som er 100 år gammal
Døme
  • vi får stadig fleire hundreåringar;
  • ein sprek 100-åring

kvardagskost

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør kost (3

Tyding og bruk

vanleg, enkel mat
Døme
  • graut er kvardagskost

Faste uttrykk

  • ikkje kvardagskost
    noko utanom det vanlege;
    noko sjeldsynt
    • å debutere som 80-åring er ikkje kvardagskost

dritings

adjektiv

Tyding og bruk

sterkt påverka av alkohol;
svært full (3);
Døme
  • drikke seg dritings;
  • dritings ungdomar på fest;
  • ein dritings 40-åring på konsert